اثر زمان کاشت بذر، آبیاری و وجین بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی نهال‌های کاج بروسیا در نهالستان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کاج بروسیا در خاک‌های آهکی و فقیر که از عمق کمی برخوردارند به‌عنوان گونه پیشاهنگ در اراضی فقیر کاشته می‌شود و به‌دلیل توقع کم و تحمل خشکی از گونه‌های مهم خشکی‌گرا برای جنگل‌کاری در اکوسیستم‌های تخریب‌یافته و نیز فضای سبز شهری و برون شهری محسوب می‌گردد. این تحقیق به‌منظور تعیین بهترین زمان کاشت بذر کاج بروسیا و آگاهی از تأثیر نقش آبیاری و وجین در رشد و زنده‌مانی نهال‌های این گونه در نهالستان زاغه خرم‌آباد انجام شد. برای انجام پژوهش حاضر از طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل، در دو تیمار زمان کاشت بذر (آذرماه و بهمن‌ماه)، آبیاری (در دو سطح هر 2 روز یکبار و هر 4 روز یکبار) و وجین (در دو سطح هفته‌ای یکبار و هر دو هفته یکبار) با 4 تکرار و 15 گلدان در هر تکرار استفاده شد. پس از پایان اولین فصل رویش اندازه‌گیری‌های موردنظر شامل: بیوماس و نسبت طول ساقه به طول ریشه و درصد شادابی بود. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر تاریخ کاشت، آبیاری و وجین و ترکیب کلیه تیمارها بر میزان بیوماس نهال‌های حاصل معنی‌دار می‌باشد، به‌طوری که بیشترین میزان بیوماس در کاشت زمستانه، آبیاری در سطح هر دو روز یکبار و وجین هر هفته یکبار بدست آمد. آبیاری اثر معنی‌داری بر نسبت طول ساقه به طول ریشه داشت. بیشترین میزان این نسبت در سطح آبیاری 4 روز یکبار بود و اثر تاریخ کاشت و وجین و ترکیب کلیه تیمارها بر نسبت طول ساقه به طول ریشه معنی‌دار نبوده است. اثر تیمارهای تاریخ کاشت و عملیات وجین و ترکیب کلیه تیمارها بر درصد شادابی نهال‌ها معنی‌دار بوده، به‌طوری که بیشترین درصد شادابی در کاشت پائیزه، آبیاری در سطح هر 2 روز یکبار و وجین در سطح هر هفته یکبار بدست آمد. براساس نتایج بدست آمده به‌منظور کاهش هزینه‌های تولید نهال در نهالستان زاغه خرم‌آباد می‌توان دوره آبیاری این گونه را در دوره زمانی وسیع‌تری انجام داد و با توجه به کمبود نیروی کارگری زمان کاشت بذر را از فصل زمستان به پائیز تغییر داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of seed sowing date, irrigation and weed control on some quantitative and qualitative characteristics of Pinus brutia seedlings in nursery

نویسندگان [English]

  • Naghmeh Soofizadeh 1
  • Sayyed Mohsen Hosseini 2
  • Mas'oud Tabari 2
1 M.Sc. graduated, Faculty of Natural Resources and Marine Science (FNRMS), Tarbiat Modares University
2 Associate Prof., FNRMS, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

Pinus brutiais one of the most important species respect to low ecological needs and tolerance against winter drought and summer heat. This species is used in degraded ecosystems and dry and semidry shrub lands in Iran. It is an important species for urban green space as well. This experiment was performed as complete randomized and factorial design with three treatments, sowing date (autumn and winter), irrigation periods (every 2 and 4 days) and weed mechanical control (every 7 and 14 days) with four replications and 15 vases (per replications) in Zaghe nursery in Khorramabad city. At the end of the first growing season, measurements included biomass and vitality rate. Results showed that the effect of treatments on amount of biomass was significant. The maximum of biomass was showed in winter sowing, every 2-days irrigation and every 7-days weeding. Effect of irrigation on shoot/root ratio was significant and maximum rate concluded in every 4-days irrigation but conversely effect of sowing date and weed control and composition of treatments were not significant. Effect of treatments including, sowing date, weed control and composition of treatments on vitality rate were significant. Maximum vitality achieved at autumn sowing with every 2-days irrigation and 7-days weeding. Based on the results, for decreasing of nursery costs, the duration of irrigation can be extended and winter sowing can be replaced by autumn.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pinus brutia
  • seed
  • shoot/root ratio
  • vitality
  • biomass

مراجع

- ابراهیمی رستاقی، م.، 1372. ریشه‌های تخریب جنگلهای زاگرس. جنگل و مرتع، 18: 24-20.
- بی‌نام، 1370. طرح مرتعداری زاغه. اداره کل منابع طبیعی استان لرستان، شهرستان خرم‌آباد، 55 صفحه.
- بی‌نام، 1380. وضعیت جنگلهای شمال ایران براساس آخرین آمارهای موجود. دفتر مهندسی و مطالعات منابع طبیعی. جنگل و مرتع، 53: 16-10.
- حسینی، م.، عرب، ع.، اکبری‌نیا، م.، جلالی، غ.، طبری، م.، علمی، م. و رسولی اکردی، ی.، 1385. اثر تیمارهای مختلف شدت نور بر رشد ارتفاعی، شادابی و زنده‌مانی نهال‌های سرو نقره‌ای در نهالستان. پژوهش و سازندگی، 72: 31-25.
- دستمالچی، م.، 1374. کاج بروسیا. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 139 صفحه.
- زارع، ح.، 1380. گونه‌های غیربومی سوزنی‌برگ ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 493 صفحه.
- سردابی، ح.، 1377. بررسی سازگاری گونه‌های مختلف اکالیپتوس و کاج در مناطق ساحلی و کم ارتفاع شرق استان مازندران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 193، 133 صفحه.
- طباطبائی، م. و قصریانی، ف.، 1371. منابع طبیعی کردستان. انتشارات جهاد دانشگاهی، 767 صفحه.
- فتاحی، م .، 1373. بررسی سوزنی‌برگان غیربومی سازگار در کردستان. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 53 صفحه.
- غلامی، ش.، حسینی، م. و صیاد، ا.، 1386. اثر وجین، عمق و زمان کاشت بذر روی رشد نهال‌های بنه. پژوهش و سازندگی، 75: 80-71.
- متین، ا.، 1356. کاج بروسیا. دانشگاه جندی‌شاپور، دانشکده کشاورزی، نشریه شماره 27/100، 187 صفحه.
- Ayeni, A.O., Majek, B.A., Jhonson, J.R. and Obal, R.G., 2003. Container nursery weed control: bittercress, groundsel and oxalis. New   Jersey Agricultural Experimental Station, 939 p.
- Boyerr, J.N. and South, D., 2004. Date of sowing and emergence timing affect growth and development of loblolly pine seedlings. New Forests, 231: 253-271.
- Brisette, J.C. and Chamber, J.L., 1992. Leaf water status and root system water flux of short leaf pine (Pinus echinata Mill.) seedlings in relation to new growth after transplanting. Tree Physiology, 11 (3): 289-303.
- Driessche, V.R., Rudo, W. and Martens, L., 2003. Effect of fertilization and irrigation on growth of aspen (Populus termuloides). Forest Ecology and Management, 186: 381-389.
- Fotelli, M.N.R., Aadoglou, K.M. and Constantinidou, H.I.A., 2000. Water stress responses of seedlings of four mediterranean Oak species. Tree Physiology, 20 (16): 1065-1075.
- Gautam, M.K., Mead, D.J., Clinton, P.W. and Chang, S.X., 2003. Biomass and morphology of pinus radiata coarse root components in a sub-humid temperate silvo pastoral system. Forest Ecology and managment, 177: 387-397.
- Haywood, J.D., Goezl, J.C., Sward, M.A. and Tiarks, A.E., 2003. Influence of fertilization weed control and Pine litter on loblolly Pine growth and productivity and understory plant development through 12 growing seasons. Forest Research, 33: 1974-1982.
- Jink, R., Baker, C. and Nilloughby, I., 2006. Direct seeding of Ash and Sycamore: The effects of sowing date, pre-emergent herbicides, cultivation and protection on seedling emergence and survival. Forest Ecology and Management, 237: 373-386.
- Luoranen, J., Rikala, R., Konttinen, K.S. and Smolander, H., 2006. Summer planting of Picea abies container-grown seedlings: Effects of planting date on survival, height growth and root egress. Forest Ecology and Management, 237: 534-544.
- Magnus, L., Madsen, P. and Thomsen, A., 2003. Sowing and transplanting of broadleaves (Fagus sylvatica, Quercus robur, Prunus avinum and Crataegus monogyna) for afforestation of farmland. Forest Ecology and Management, 188: 113-123.
- Matice, C.R., 1982. Comparative performance of a paper pot and bare root trees in project No. 585044. Matcam Forestry Consultants, Inc. Update Rep., 147 p.
- McCarthy, N. and Reilly, O., 2001. The impact of herbicides on tree seedling quality. Reproductive Material, No: 1, AgricultureBuilding, UCD COFORD (A program for Forest Research and Development), Dublin: 49-67.
- McCreary, D.D., 1990. Acorn sowing date affects field performance of Blue and valley Oaks. Tree Planters Notes, 41 (2): 6-9.
- Melissa, H.M., Negreros Castillo, P. and Mize, C., 2000. Sowing date, shade and irrigation affect Big-Leaf Mahogany (Swietenia macrophylla King). Forest Ecology and Management, 132: 173-181.
- Nagakura, J., Shigenaga, H.A. and Takahashi, M., 2004. Effects of simulated drought stress on the fine roots of Japanese cedar (Cryptomeria japonica) in a plantation forest on the Kanto Plain, eastern Japan. Journal of Forest Research, 12 (2): 143-151.
- Zollinger, R. and Quam, V., 2001. Weed Control in tree plantings. NDSU Extension Service, North DakotaStateUniversity of Agriculture and Applied Science and U.S. Department Agriculture Cooperating, 12 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار