بررسی تنوع زیستی گیاهی و خصوصیات خاک در جنگل‌کاری‌های کاج سیاه و زبان‌گنجشک در منطقه الندان- ساری

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 استادیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

3 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

در بسیاری از مطالعات علمی به اهمیت حفظ تنوع زیستی در مدیریت پایدار جنگل اشاره ویژه‌ای شده است. مطالعه حاضر به‌منظور بررسی تأثیر جنگلکاریهای کاج سیاه و زبان‌گنجشک بر تنوع زیستی پوشش علفی و خصوصیات خاک در جنگل الندان ساری انجام شد. درصد پوشش گونه‌های علفی و تعداد تجدید حیات گونه‌های چوبی در هر توده با استفاده از 6 پلات 20×20 متری که بصورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شده بودند، اندازه‌گیری شد. نمونه‌برداری از خاک با استفاده از روش استوانه (با قطر 8 سانتی­متری) در قسمت مرکزی هر پلات ازسه عمق 10- 0، 10 تا20 و20 تا30 سانتی‌متری انجام شد. کربن، نیتروژن، اسیدیته، هدایت‌الکتریکی، درصد اجزای تشکیل دهندة بافت خاک و چگالی ظاهری برای هر نمونه خاک در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. شاخص­های تنوع­ زیستی شانون – وینر و سیمپسون، شاخص­های غنای مارگالف و منهنیک و شاخص­های یکنواختی (Equitability , Evenness) با استفاده از نرم​افزار PAST محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص­های تنوع زیستی، غنا و یکنواختی برای پوشش علفی و تجدید حیات گونه‌های چوبی در توده کاج سیاه در مقایسه با توده زبان​گنجشک بیشتر بود (5./.<p). همچنین تفاوت معنی‌داری در برخی از خصوصیات خاک در بین دو توده مورد بررسی مشاهده گردید (5./.<p). یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که به​رغم عقیده متداول در مورد نامساعد بودن شرایط بیولوژیکی در توده‌های سوزنی‌برگ ممکن است شرایط زیر تاج پوشش توده کاج برای حضور بعضی از گونه‌های علفی و چوبی با نیازهای اکولوژیکی مشابه در 25 سال اول کاشت مناسب باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Biodiversity and soil properties in Pine (Pinus nigra Arnold.) and Ash (Fraxinus excelsior L.) plantations (Case study: Alandan Forest,Sari)

نویسندگان [English]

  • Maryam Asadiyan 1
  • Mohammad Hojjati 2
  • Mohammad Reza Pormajidian 3
  • Asghar Fallah 3
1 MSc. student, Sari Agricultural and Natural Resources University
2 Assistant Professor, Sari Agricultural and Natural Resources University
3 Associate Professor, Sari Agricultural and Natural Resources University
چکیده [English]

The significance of biodiversity maintenance in sustainable forest management has been indicated at many scientific studies. The present study was conducted to investigate the impact of Pine (Pinus nigra Arnold.) and Ash (Fraxinus excelsior L.) plantations on diversity of herbaceous vegetation cover and soil properties in Alandan site of Sari Forest area of the Iranian Caspian Forests. herbaceous vegetation cover percentage and natural regeneration number of woody species were measured, using six plots (20×20 m.) at each stand, which have been selected by random systemic statistical method. Soil sampling was made at center of each plot up to 30 cm depth at 10 cm intervals, using coring method (8 cm diameter). Soil tested propertirs consisted of: C, N, pH, EC, particle density and bulk density. Biodiversity indices (Shannon, Simpson), richness indices (Menhinick, Margalef) and uniformity indices (Equitability, Evenness) were estimated, using PAST software. The results showed that the biodiversity richness and evenness indices for herbaceous species cover and woody species regeneration at pine stand were greater than at the ash stand (p<0.05). There were significant differences in some of the soil properties between the both investigated stands (p<0.05). Despite the common believe about unfavorable biological conditions in coniferous stands, findings of this investigation suggested that the conditions under the pine canopy might be suitable for presence of some herbaceous and woody species with similar ecological needs, 25 years after plantation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biodiversity
  • plantation
  • herbaceous
  • woody species
  • regeneration
  • soil properties