2024-03-29T00:37:44Z
https://ijfpr.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10902
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
شناسنامه
2011
06
22
1
9
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_119423_472a77203426803cc31b3936ed7f369e.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بررسی مفهوم کنترل در طرحهای جنگلداری جنگل های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل خیرود)
سیده زهرا
گوشهگیر
جهانگیر
فقهی
محمدرضا
مروی مهاجر
مجید
مخدوم
در حال حاضر در جنگلهای شمال دو کارکرد تولید چوب و حفاظت جنگل از اهمیت زیادی برخوردارند. با توجه به گذر زمان نیاز است تا مفاهیمی مانند فرایند برنامهریزی، اجرا و کنترل در طرحهای جنگلداری بهشکلی نوین بیان شوند. بنابراین در این تحقیق با بکارگیری برنامهریزی هدفمند پروژه (object-oriented planning) و ابزار اجرایی آن، به رویکرد چارچوب منطقی (Logical Framework Approach) در طرحهای جنگلداری جنگلهای شمال (بهطور موردی در جنگل آموزشی- پژوهشی خیرود) از دو دیدگاه تولید چوب و حفاظت جنگل بهشکل مرحلهای، به تعیین سیستم اهداف در چارچوب منطقی و کنترل اجرایی فعالیتها در جنگل پرداخته شد. در نتیجه با بیان فرایند برنامهریزی و استفاده از روش ذکر شده، یک ماتریس برنامهریزی و کنترل طراحی شده است. این ماتریس دربردارنده اهداف راهبردی، راهکاری، عملیاتی، فعالیتها و شاخصهای کنترل دستیابی به اهداف (کنترل موفقیت) میباشد. کنترل اجرایی فعالیتها نیز از طریق پاسخ به سؤالات کلیدی مدیریتی (نوع فعالیت، زمان، مکان، چه کسی و چگونه) در یک جدول ارائه شده است. این نتایج مفهوم کنترل را از دو جنبه دستیابی به اهداف (کنترل موفقیت) و اجرای فعالیتها (کنترل اجرایی) بیان مینمایند و این بهمعنای بیان مفهوم جدیدی از کنترل در طرحهای جنگلداری جنگلهای خزری در ایران است.
برنامهریزی هدفمند
چارچوب منطقی
کنترل موفقیت
کنترل اجرایی فعالیتها
کارکرد تولید چوب
کارکرد حفاظت جنگل
2011
06
22
193
181
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107557_a2214dc0941a7f83dea1e276ed52a5bc.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
برآورد شمار بذر مازودار (Quercus infectoria Olivier) در جنگل های بانه با استفاده از روش چشمی Koenig
مهدی
پورهاشمی
مهدی
زندبصیری
پریسا
پناهی
با توجه به روند روزافزون تخریب جنگلهای زاگرس و کاهش شدید پایههای دانهزاد بلوط موجود در این جنگلها، بررسی تجدید حیات جنسی گونههای مختلف بلوط از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به عدم وجود اطلاعات جامع و کافی در مورد وضعیت تولید بذر گونههای بلوط بهعنوان حلقة اول در زنجیرة تجدید حیات جنسی این جنگلها که بهدلیل دشواری اندازهگیری میباشد، در این پژوهش برای اولین بار در ایران، روش Koenig برای برآورد بذر 90 اصله از درختان مازودار (Quercus infectoria Oliver) در جنگلهای اطراف روستای هلو شهرستان بانه استان کردستان مورد استفاده قرار گرفت. برای این منظور، ابتدا با استفاده از روش نمونهبرداری طبقهای- تصادفی درختان موردنظر انتخاب و شمارهگذاری شده و کلیة بذرهای روی تاج با استفاده از روش شمارش تاجی بهتفکیک درخت شمارش شدند. سپس با استفاده از روش برآورد چشمی Koenig و با توجه به دستورالعمل روش، با چشم غیرمسلح تعداد بذر شمارش شده در مدت زمان 30 ثانیه برای هر درخت مشخص شد و در نهایت مدل رگرسیونی مناسب بین شمار بذر بدست آمده از دو روش شمارش تاجی (صددرصد) و Koenig محاسبه شد. براساس نتایج بدست آمده میانگین، کمینه و بیشینة شمار بذر در واحد سطح (یک مترمربع) بهترتیب برابر 3/10، 1/0 و 9/278 عدد و میانگین، کمینه و بیشینة شمار بذر بهازای درخت نیز بهترتیب برابر 8/158، 3 و 2917 عدد بود که بهطور کلی بیانگر سال بذردهی ضعیف برای این گونه در منطقه میباشد. مدل آماری بدست آمده نیز همبستگی نسبتاً زیادی (69/0 =R2) داشته و پس از احراز اعتبار مشخص شد که مدل در سطح 95 درصد از اعتبار آماری لازم برخوردار است. در نتیجه میتوان برای سایر درختان این گونه در منطقه و نیز برای سالهای آینده با استفاده از مدل بدست آمده فقط با شمارش بذرها در 30 ثانیه بهروش Koenig برآورد مناسبی از شمار واقعی بذر درختان مازودار داشت.
بانه
برآورد چشمی Koenig
بذر
مازودار
2011
06
22
205
194
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107558_dab8f8a69916c083531ae4873881a80d.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
تأثیر فاصله کاشت در کمیت و کیفیت جنگلکاری گردو (Juglans regia L.)
سید علیاکبر
رضایی
با توجه به تأثیر فاصله کاشت نهالکاریها بر کمیت و کیفیت چوب درختان و بهمنظور افزایش تولید چوب در جنگلکاریها، لازم است با انجام آزمایشهایی مناسبترین فاصله کاشت گونههای چوبده تعیین گردد. تحقیق حاضر نیز بهمنظور بررسی تأثیر فاصله کاشت گردو در قالب آماری بلوکهای کامل تصادفی با 9 تیمار (فواصل کاشت 6×6، 6×5، 5×5، 5×4، 4×4، 4×3، 3×3، 3×2 و 2×2 متر) و با سه تکرار در عرصه ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان نور به انجام رسید. نتایج ده ساله نشان داد که میانگین قطر برابرسینه و ارتفاع کل و همچنین رویش قطری و ارتفاعی درختان گردو در فواصل کاشت 2×2، 3×2 و 3×3 متر از کمترین مقدار در بین فواصل کاشت نُهگانه برخوردار است. همچنین درصد زندهمانی در بین تیمارهای مختلف دارای اختلاف معنیداری است، بهطوری که فواصل کاشت کمتر با توجه به تراکم زیاد نهالها از کمترین درصد زندهمانی برخوردارند. نتایج کیفیت نهالها در تیمارها نیز نشان داد که کیفیت پایهها در فواصل کاشت بیشتر، از سایر تیمارها کمتر بوده است. بنابراین با توجه به نتایج میتوان گفت که تا سن ده سالگی فواصل کاشت کمتر از 4×3 متر در مورد گردو بهمنظور زراعت چوب مناسب نمیباشد.
گردو
تولید چوب
فاصله کاشت
کمیت و کیفیت
چمستان
2011
06
22
221
206
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107559_1820a4c3922a9b939ebab66ae5057a41.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بررسی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی صفات فیزیولوژیکی در پنج گونه اکالیپتوس
فرنوش
هاشمپور
تیمور
رستمی شاهراجی
محمدحسن
عصاره
آناهیتا
شریعت
بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر صفاتی چون رنگیزههای فتوسنتزی و میزان فتوسنتز در پنج گونه اکالیپتوس (Eucalyptus globulus, E. largiflorens, E. robusta, E. sideroxylon, E. tereticornis)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمار خشکی در پنج سطح پتانسیل اسمزی (0، 1-، 3-، 6-، 12- بار) بهوسیله محلول پلیاتیلن گلیکول اعمال گردید. در این بررسی صفاتی همچون میزان کلروفیلها و کاروتنوییدها، میزان فتوسنتز، پتانسیل آب برگ و تعداد روزنهها اندازهگیری شد که بیشتر صفات مورد مطالعه در اثر تنش خشکی بهطور معنیداری کاهش یافتند، بهطوری که بیشترین میزان کلروفیل، کاروتنوییدها، فتوسنتز و پتانسیل آب برگ در گیاهان شاهد گونههای مختلف مشاهده شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش کمتر این صفات در گونه E. largiflorens شده است و میتوان این گونه را مقاومترین گونه نسبت به خشکی دانست. E. sideroxylon و E. tereticornis نیز که با کاهش زیادی در صفات مورد بررسی در اثر خشکی روبرو شدند، گونههای حساس بهخشکی میباشند. در این میان گونههای E. globulus و E. robusta نیز از مقاومت نسبتاً خوبی در برابر تنش برخوردار بودند
تنش خشکی
رنگیزههای گیاهی
فتوسنتز
اکالیپتوس
2011
06
22
233
222
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107560_a766656feae93c5b90a9018339acfce5.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
شکستن خواب و جوانهزنی در بذر گیلاس وحشی (Prunus avium)
بهارک
شیرانپور
مسعود
طبری
سیدمحسن
حسینی
گیلاس وحشی یکی از پهنبرگان بومی سریعالرشد در جنگلهای هیرکانی میباشد که میتواند چوب باارزشی تولید کند. بذر گیلاس دارای خواب عمیقی است و تنوع زیادی در روشهای شکستن خواب بذر آن وجود دارد. با توجه به اهمیت گیلاس وحشی، این مطالعه بهمنظور غلبه بر خواب و جوانهزنی بذر آن انجام شد. برای این مقصود، بذر لازم از منطقه علیآباد کتول واقع در جنگلهای استان گلستان جمعآوری شد. سپس برای شکستن خواب بذر لایهپردازی گرم و بهدنبال آن لایهپردازی سرد با سه تیمار با مزوکارپ، بدون مزوکارپ و بدون اِندوکارپ اجرا شد؛ به این صورت که بذرها بهمدت 4 هفته تحت لایهپردازی گرم در دمای 20 درجه سانتیگراد و بهمدت 10 هفته تحت لایهپردازی سرد در دمای 5 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که لایههای مزوکارپ و اِندوکارپ تأثیر معنیداری در غلبه بر خواب و جوانهزنی بذر گیلاس وحشی دارند. درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و ارزش جوانهزنی در بذرهای لایهپردازی شده بدون اِندوکارپ بیشتر از بذرهای لایهپردازی شده با مزوکارپ و بدون مزوکارپ بود. بنابراین با توجه به نتایج این تحقیق، تیمار بدون اِندوکارپ مطلوبترین تیمار برای شکستن خواب بذر و بهبود وضعیت جوانهزنی در بذر گیلاس وحشی میباشد.
بذر
گیلاس وحشی
خواب
جوانهزنی
لایهپردازی
2011
06
22
241
234
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107561_e01289bb2fd4391d6fb5167885a4ddb3.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
ارزیابی قابلیت دادههای SPOT5-HRG بهمنظور برآورد تراکم درختان در جنگلهای زاگرس شمالی (مطالعه موردی: جنگلهای شهرستان بانه)
مهتاب
پیرباوقار
لقمان
قهرمانی
پرویز
فاتحی
با توجه به ساختار منحصر بهفرد جنگلهای زاگرس، در این مطالعه سعی شده تا با استفاده از تصاویر ماهواره SPOT5-HRG، امکان برآورد تراکم درختان در بخشی از جنگلهای بانه مورد بررسی قرار گیرد. بهمنظور جمعآوری دادههای زمینی یک شبکه آماربرداری بهروش منظم با نقطه شروع تصادفی، شامل312 قطعه نمونه دایرهای شکل 1/0 هکتاری در عرصه پیاده شد. پس از پردازش تصویر، ارزشهای متناظر قطعات نمونه زمینی از تصاویر اصلی و باندهای حاصل از شاخصهای گیاهی و مؤلفههای حاصل از تجزیه مؤلفههای اصلی، استخراج شدند. با استفاده از تحلیل رگرسیونی چندمتغیره و روش گام به گام رابطه بین مشخصه تعداد در هکتار بهعنوان متغیر وابسته و 4 باند اصلی و 16 باند مصنوعی بهعنوان متغیرهای مستقل بررسی شد. امکان واردسازی دادههای کمکی شیب، ارتفاع و جهت جغرافیایی به مدل نیز بررسی گردید، اما نتایج معنیداری حاصل نشد. با وجود این، ارائه مدل رگرسیونی بهتفکیک جهتهای جغرافیایی سبب تغییراتی در نتایج گردید. در مدل کلی پیشنهادی برای جنگلهای مورد مطالعه، متغیرهای مستقل شامل مؤلفه دوم حاصل از تجزیه مؤلفههای اصلی (PCA2) و طول موج قرمز (B2) میباشند (26/0 = R2 adj، %4/57 = %RMSE، %24/6- = %Bias). در مدل پیشنهادی برای جنگلهای دامنههای شمالی، جنوبی، شرقی و غربی، متغیرهای مستقل بهترتیب شامل PCA2 و شاخص گیاهی Ratio، PCA2 و شاخص گیاهی AVI، باند B1 (طول موج سبز)، شاخصهای گیاهی PVI و AVI و طول موج مادون قرمز نزدیک (B3) و ضریب تبیین اصلاح شده بین ریشه دوم تعداد در هکتار و متغیرها بهترتیب برابر 31/0، 34/0، 19/0 و 42/0 میباشند. نتیجه سنجش اعتبار مدلهای پیشنهادی حکایت از مناسب بودن مدلها دارد، اما بهدلیل کم بودن ضریب تبیین مدلها، بهمنظور برآورد بهتر مشخصه تعداد در هکتار، باید راهکارهای دیگر را نیز دنبال نمود.
تراکم درخت
SPOT5
رگرسیون چندمتغیره
جنگلهای زاگرس شمالی
2011
06
22
253
242
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107564_38fff1d41b3dcca4ba49484e5503da97.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
ارزیابی توزیعهای مختلف آماری در برآورد پراکنش تعداد در طبقات قطری تودههای راش شفارود در مراحل مختلف تحولی جنگل
بیتاله
امانزاده
خسرو
ثاقبطالبی
فرهاد
فدایی خشکبیجاری
بابا
خانجانی شیراز
ارسلان
همتی
توزیعهای آماری ابزاری مفید و ضروری در مدیریت جنگل بهشمار میروند. بررسی وضعیت فعلی و آینده تودههای جنگلی، توصیف ساختار جنگل و بررسی واکنش توده به عملیات پرورشی ازجمله توانمندیهای کاربرد توزیعهای آماری در مدیریت جنگل میباشد. بهمنظور بررسی چگونگی پراکنش قطری در مراحل مختلف تحولی تودههای کمتر دستخورده، پس از جنگلگردشی سه قطعه نمونه یک هکتاری براساس مراحل تحولی سهگانه کورپل در پارسل 34 سری 9 حوضه آبخیز شفارود انتخاب شدند. قطر در ارتفاع برابرسینه کلیه درختان بهتفکیک گونه در سه قطعه انتخابی اندازهگیری شد. در این بررسی از توزیعهای آماری متداول شامل توزیعهای وایبول دو و سه پارامتری، بتا، جانسون SB، نمایی یک و دو پارامتری، گاما دو و سه پارامتری و لوگنرمال سه پارامتری استفاده شد. کلیه توزیعهای موردنظر و برازندگی آنها با استفاده از نرمافزار آماری Easy fit انجام شد. نتایج نشان داد که توزیعهای آماری در مراحل مختلف تحولی جنگل یکسان نبوده، بهطوری که توزیع لوگنرمال سه پارامتری در مرحله تحولی اولیه دارای برازش مناسبی بود، در مرحله تحولی اوج، توزیع بتا و برای مرحله تحولی تخریب، توزیع جانسون SB مناسب ارزیابی شد. البته توزیع لوگنرمال سه پارامتری برای هر سه مرحله تحولی برازندگی مناسبی نشان داد
توزیعهای آماری
پراکنش قطری
مراحل تحولی جنگل
شفارود
2011
06
22
267
254
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107567_c78b90b26ceea3d5ad3ffacbf79178dd.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بررسی عملکرد کمی و کیفی 10 کلن برتر صنوبر در خزانههای تولید نهال استان گیلان
مسعود
امیناملشی
منصور
صالحی
خصوصیات مناسب رویشی و مقاومت در برابر آفات و امراض نهالهای صنوبر در خزانههای تولید نهال، سهم بهسزایی در انتخاب کلن یا گونه مناسب بهمنظور توسعه و ترویج دارد. بهمنظور آشنایی با عملکرد رویشی و مقاومت گونهها و کلنهای برتر صنوبر منطقه آستانه اشرفیه در استان گیلان، 9 رقم از گونههای مختلف صنوبر با داشتن ویژگیهای رویشی برتر بههمراه گونه بومی صنوبر این ناحیه با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. برای این منظور در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، تعداد 3600 قلمه 20 سانتیمتری حاوی 3 جوانه سالم و فعال از 10 گونه و کلن موردنظر تهیه شد. قلمهها در 3 بلوک جدای از یکدیگر که هر بلوک شامل 10 قطعه و هر قطعه حاوی 120 قلمه بود، در ایستگاه تحقیقاتی صنوبر آستانه اشرفیه کشت شدند. در پایان فصل رویش، نهالها از نظر زندهمانی، میزان رشد قطری و ارتفاعی و میزان درجه آلودگی به پروانه گالزا اندازهگیری شدند و سپس بهکمک نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج بررسیها نشان داد که از مجموع 10 گونه و کلن مورد بررسی کلنهای Populus deltoides 69/55، Populus deltoides 77/51 و Populus euramericana triplo از کلنهای برتر در صفتهای مشترک رویشی هستند، ولی از نظر میزان آلودگی به پروانه گالزا اختلاف معنیداری بین آنها وجود دارد؛ بهطوری که کلن Populus deltoides 77/51 مقاومت بیشتری در برابر پروانه گالزا از خود نشان میدهد. سفیدپلت (Populus caspica) که گونه بومی استان گیلان است از نظر صفتهای رویشی مورد مطالعه در ردیف آخر قرار دارد، ولی از نظر مقاومت به پروانه گالزا از مقاومترین گونهها محسوب میگردد و پس از کلن Populus deltoides 73/51 رتبه دوم را در بین کلنهای مورد بررسی بهخود اختصاص داده است.
صنوبر
خزانههای نهال
پروانه گالزا
کلن
استان گیلان
2011
06
22
278
268
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107568_93477515a3e20cda2f7f1ebae96f37dd.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بررسی فراوانی زادآوری جنسی گونههای جنگلی در ارتباط با برخی عوامل اکولوژیکی در جنگلهای بلوط غرب استان ایلام
علی
نجفیفر
در این مقاله وضعیت زادآوری جنسی گونههای چوبی در ارتباط با عوامل مختلف اکولوژیکی در سطح چهار منطقه از جنگلهای حوزه رویشی زاگرس در استان ایلام بررسی شده است. مطالعات گذشته در این زمینه بسیار اندک است. در این تحقیق مشخصههای اکولوژیکی منطقه مطالعاتی در 110 قطعه نمونه دایرهای شکل 500 مترمربعی و 535 میکروپلات مربع شکل 25/2 مترمربعی (5/1×5/1 متری) مورد بررسی قرار گرفتند. نمونهبرداری در 4 منطقه مختلف با دامنه ارتفاعی 800 تا 2400 متر بالاتر از سطح دریا و در هر منطقه در سه خط نمونهبرداری موازی و عمود بر جهت عمومی شیب انجام شد. فاصله عمودی قطعات نمونه در جهت شیب برابر 100 متر و فاصله مسیرهای نمونهبرداری با توجه به شرایط محیطی از 500 تا 1000 متر متغیر بود. نقشه موقعیت استقرار قطعات نمونه با استفاده از GIS تهیه و با استفاده از GPS مکانیابی شد. دادههای آماری با استفاده از نرمافزارهای EXCEL و SPSS توصیف و تجزیه و تحلیل شدند. پروفیل کامل خاک در مرکز تمام ماکروپلاتها و پروفیل اُفق فعال خاک در تمام میکروپلاتها، نمونهبرداری و تشریح شد. نتایج آزمون مقایسههای دوگانه در مورد میانگین زادآوری در طبقات مختلف عوامل مورد بررسی بهروش تامهانس نشان داد که از نظر آماری میانگین زادآوری در طبقه ارتفاعی بالاتر از 1800 متر از طبقه ارتفاعی800 تا 1300 متر بیشتر است، در مناطق با شیب بیش از 60 درصد از سایر مناطق بیشتر بوده و در جهتهای جغرافیایی شمالی و غربی از جهتهای جنوبی بیشتر میباشد. همچنین در سازند آسماری از سازندهای سروک، ایلام و تشکیلات عهد حاضر بیشتر است و در اقلیم ارتفاعات فوقانی نیز از سایر اقلیمها بیشتر است. میانگین زادآوری در مناطق دارای سنگهای لاشهای، قلوهسنگ و سنگهای درشت و نوک تیز نسبت به اراضی دارای سنگریزه و یا فاقد سنگ و در مناطق دامنهای نیز نسبت به مناطق درّهای بیشتر بود. نتایج مطالعات خاک نشان داد که زادآوری در مناطق با ازت بیشتر (3/0 تا 48/0 درصد) و ماده آلی بیشتر (3 تا 5/4 درصد) و نیز در مناطق با فسفر بیشتر از 20 میلیگرم در کیلوگرم (ppm) بیشتر است. در مجموع میتوان نتیجه گرفت که تغییرات فیزیوگرافی، توپوگرافی و ادافیکی، تأثیرات قابلتوجهی بر فراوانی زادآوری جنسی درختان و درختچههای جنگلی در مناطق مورد مطالعه داشته است.
جنگلهای زاگرس
زادآوری
عوامل اکولوژیکی
استان ایلام
2011
06
22
290
279
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107569_85c951e123583697aec6025a79f10d27.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
تأثیر قارچهای میکوریزی آربسکولار بر برخی ویژگیهای مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهالهای خنجوک (Pistacia khinjuk) تحت تنش خشکی
جواد
میرزایی
مسلم
اکبرینیا
ابراهیم
محمدی گلتپه
مظفر
شریفی
یونس
رضایی دانش
بهمنظور بررسی تأثیر قارچهای میکوریزی آربسکولار بر ویژگیهای مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهالهای خنجوک تحت تنش خشکی، ابتدا این قارچهای همزیست در رویشگاههای گونه خنجوک (Pistaciakhinjuk)در استان ایلام جداسازی و شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش کشت تلهای بر روی ذرت بهمدت 5 ماه تکثیر و در یک آزمایش گلخانهای بهمنظور بررسی اثر میکوریز بر ویژگیهای مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهالهای تحت تنش خشکی در سطوح 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی از آنها استفاده شد. نتایج نشان داد که زندهمانی نهالها در پایان فصل رشد در بین تیمارهای مختلف یکسان بود، اما سایر مشخصههای فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی نهالها تحت تأثیر میکوریزای آربسکولار و تنش خشکی قرار گرفت. بهطوری که این قارچها همانند آبیاری سبب افزایش قطر یقه، ارتفاع، طول جوانه انتهایی، تعداد برگ، وزن تر اندام هوایی و ریشه، وزن خشک اندام هوایی، حجم ریشه، سطح برگ، فتوسنتز و تعرق نهال خنجوک شدند. قارچهای میکوریزی آربسکولار بعکس آبیاری، بر روی طول ریشه، وزن خشک ریشه، دمای سطح برگ و هدایت روزنهای اثر معنیداری نداشتند. براساس نتایج این تحقیق، میکوریز اثری مشابه با آبیاری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال داشته است. بنابراین میتوان همزیست شدن نهالها را قبل از نهالکاری در عرصه برای مناطق خشک و نیمهخشک پیشنهاد کرد.
قارچهای میکوریزی آربسکولار
مرفولوژیک
فیزیولوژیک
تنش خشکی
Pistacia khinjuk
ایران
2011
06
22
300
291
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107570_924414223880ca8fb65098750ce77f14.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
سازگاری سوزنیبرگان مهم جهان در جنگلهای شمال در سه منطقه ارتفاعی نوشهر
محمدنبی
قلیزاده
شهرام
کیادلیری
رضا
مهدوی
روشنعلی
فرجی پول
کاشت گونههای سوزنیبرگ صنعتی با هدف تعیین بهترین گونه سازگار با شرایط جنگلهای طبیعی شمال کشور و کاستن از هزینه تولید و افزایش تولید در واحد سطح در عرصه جنگلکاری با فرض سازگاری تعدادی از گونههای صنعتی سوزنیبرگ و ترویج کشت آنها در عرصه جنگلهای تخریب یافته شمال کشور از نیازهای اولیه تأمین چوبهای الیافبلند بهشمار میرود. این بررسی در سه رویشگاه مختلف جنگلی با طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در دامنه شمالی جنگلهای نوشهر انجام شد: 1) پایینبند با 9 تیمار در بهار سال 1369 در بخش پاتم جنگل خیرود در ارتفاع 450 متر بالاتر از سطح دریا، 2) میانبند با 12 تیمار در بهار سال 1370 در بخش نمخانه جنگل خیرود در ارتفاع 1000 متر بالاتر از سطح دریا و 3) بالابند با 12 تیمار در بهار سال 1369 در جنگل توسکاچال گلبند در ارتفاع 1250 متر بالاتر از سطح دریا. مشخصههای ارتفاع درخت، قطر برابرسینه و یقه، درصد زندهمانی و شادابی درختان در سال نوزدهم در ارتفاع بالابند و پایینبند و در سال هجدهم در ارتفاع میانبند اندزهگیری و بررسی شدند. وضعیت پوشش گیاهی منطقه، وضعیت خاک با حفر پروفیل و تشریح خاک و شرایط اقلیمی سه عرصه نیز ارزیابی شد. تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمون میانگینها بهروش دانکن انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در ارتفاع پایینبند گونه سکویا (Sequoia sempervirens) دارای بهترین رشد قطری، ارتفاعی و شادابی و پس از آن گونه کریپتومریا (Cryptomeria japonica) و کاج سیاه (Pinus nigra var. calabrica) از گونههای موفق و سازگار تا این مرحله بودهاند. در ارتفاع میانبند، گونه پیسهآ (Picea abies) با مبدأ کلاردشت (یوگسلاوی) در گروه اول و گونههای نراد (Abies nordmanniana ترکیه و Abies alba بلغارستان) و کاج جنگلی (Pinus sylvestris) ترکیه در گروه بعدی قرار گرفتند که مناسب کاشت در مناطق مشابه میباشند. در ارتفاع بالابند گونههای دوگلاس (Pseudotsuga menziesii) با مبدأ بذر امریکا، نراد (Abies alba با مبدأ بذر بلغارستان و Abies nordmanniana و Abies bornmulleriana بامبدأ بذر ترکیه) تااین مرحله از گونههای موفق بودهو کاشت آنها نیز توصیه میگردد.
سازگاری
سوزنیبرگان
ارتفاع درخت
قطر
زندهمانی
جنگلهای مازندران
2011
06
22
313
301
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107571_c7be84b695b2a0aa0b4bf429d1ba0b04.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بارانربایی درختان کاج تهران (Pinus eldarica) و سرو نقرهای (Cupressus arizonica) در جنگلکاری منطقه خشک (مطالعه موردی: بیارجمند، شاهرود)
حسین
باقری
پدرام
عطارد
وحید
اعتماد
حیدر
شرفیه
محمدتقی
احمدی
محسن
باقری
این پژوهش با هدف اندازهگیری و مقایسه مقادیر اجزاء بارش (تاجبارش و بارانربایی) در تکدرختان کاج تهران (Pinuseldarica) و سرو نقرهای (Cupressus arizonica) که در جنگلکاری مناطق خشک کشور مورد استفاده قرار میگیرند، انجام شد. این مطالعه در شهر بیارجمند واقع در 120 کیلومتری جنوبشرقی شهرستان شاهرود که میانگین سالیانه بارندگی و درجه حرارت آن بهترتیب 127 میلیمتر و 16 درجه سانتیگراد میباشد، انجام شد. میزان بارندگی کل با استفاده از سه عدد جمعآوری کننده باران که در یک فضای باز نصب شده بودند، اندازهگیری گردید. برای اندازهگیری میزان تاجبارش، از هر گونه پنج اصله درخت انتخاب شد و تعداد هشت عدد جمعآوری کننده در زیر هر درخت نصب گردید. مقدار بارانربایی از تفاضل بارندگی کل و تاجبارش محاسبه شد. در طول شش ماه اندازهگیری از فروردین تا شهریورماه 1388، 12 مورد بارندگی با مجموع عمق 9/37 میلیمتر اندازهگیری گردید. از این مقدار، 2/17 میلیمتر (4/45 درصد از بارندگی کل دوره مطالعه) سهم بارانربایی کاج تهران و 3/12 میلیمتر (4/32 درصد از بارندگی کل دوره مطالعه) سهم بارانربایی سرو نقرهای بود. مقدار بارانربایی برای هر بارندگی بهطور میانگین 68 درصد (4/1 میلیمتر از هر بارندگی) برای کاج تهران و 55 درصد (1 میلیمتر از هر بارندگی) برای درختان سرو نقرهای محاسبه شد. بین میزان بارندگی کل و بارانربایی، رابطه مثبت و قوی برای هر دو گونه کاج تهران (94/0 =R2) و سرو نقرهای (87/0 =R2) مشاهده گردید. در هر دو گونه، با افزایش مقدار بارندگی کل، میزان بارانربایی نیز افزایش یافت، حال آن که نسبت بارانربایی به بارندگی کل، کاهش نشان داد. بارانربایی تاجپوشش درختان در جنگلکاریهای مناطق خشک، سهم زیادی از بارندگی را بهخود اختصاص میدهد، بنابراین لازم است در مطالعه تراز آبی این مناطق مورد توجه قرار گیرد.
بارانربایی
جنگلکاری
سرو نقرهای
کاج تهران
مناطق خشک
2011
06
22
325
314
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107572_b1efd23c7cecdef8d1d3a9c70f67809d.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
آزمایش سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسهای) در صفرابسته گیلان
سیدعبداله
موسوی کوپر
علیرضا
مدیررحمتی
ابراهیم
لشکربلوکی
احسان
کهنه
برای اجرای این تحقیق، تعداد 20 کلن برتر صنوبر از میان ارقام بررسی شده در مراحل اولیه آزمایش (خزانههای سلکسیون) انتخاب و در اراضی ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته کشت شدند. کاشت نهالهای هر کلن به تعداد 75 اصله نهال یکساله در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در اسفندماه 1372 انجام شد. در طول هر فصل رویش، مقاومت و حساسیت کلنها به آفات و امراض مورد بررسی قرار گرفت و در پایان هر فصل رویش، قطر در ارتفاع برابرسینه، ارتفاع، رویش کل، رویش جاری و رویش متوسط حجمی کلنها اندازهگیری شد و سپس متغیرها با استفاده از نرمافزار SAS تجزیه و تحلیل آماری قرار شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، اختلاف معنیدار بین کلنها را در سن یازده سالگی نشان داد که براساس آن از میان کلنهای بررسی شده، کلن P. deltoides 63/5 با میانگین قطر 9/20 سانتیمتر و کلن P. euramericana triplo با میانگین قطر 8/19 سانتیمتر از بیشترین میزان قطر برابرسینه برخوردار بودند. حداکثر ارتفاع متعلق به کلن P. deltoides 63/51 با میانگین 9/21 متر و کلن هیبرید طبیعی P.x. 63/5 با میانگین 1/20 متر بود. بیشترین میزان رویش متوسط حجمی را کلن P. deltoides 63/51 با 33/21 مترمکعب در هکتار و در سال داشته است. بنابراین کلن P. deltoides 63/51 یکی از مناسبترین کلنهای مورد بررسی از لحاظ خصوصیات رویشی میباشد. از نظر آلودگی کلنها به آفات، حساسترین کلنها، P. euramericana I-214 و مقاومترین آنها P. caspica بود.
صنوبر
کلن
سازگاری
مقایسه ارقام
صفرابسته
2011
06
22
339
326
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107573_9a8eae6c72840486bf586b15dc4995ef.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
ارائه مدل قطع درخت بهوسیله ارهموتوری در شیوه تکگزینی (مطالعه موردی: بخش نمخانه، جنگل خیرود)
جعفر
فتحی
محمدرضا
آذرنوش
نصرتاله
رأفتنیا
جواد
میرعرب
ارهموتوری با توجه به شرایط خاص جنگلهای شمال ایران، در عملیات قطع و تبدیل به وسیلهای بیبدیل تبدیل شده است. با این حال، انجام تحقیقاتی در مورد ارزیابی عملکرد و کارایی این وسیله ضروریست. تحقیق حاضر بهمنظور مطالعه زمانی عملیات قطع درخت، برآورد و محاسبه میزان تولید و هزینه ارهموتوری و ارائه مدل رگرسیونی پیشبینی زمان قطع درخت انجام شد. در این تحقیق میزان تولید ساعتی قطع درخت بهوسیله ارهموتوری با در نظر گرفتن زمانهای تأخیر و بدون آن، بهترتیب برابر 6/51 مترمکعب در ساعت (6/9 درخت در ساعت) و 2/86 مترمکعب در ساعت (16 درخت در ساعت) بدست آمد. میزان تولید ساعتی با احتساب زمانهای تأخیر حدود 9/59 درصد کمتر از تولید خالص قطع درخت با ارهموتوری بود. بررسی میزان تولید (مترمکعب در ساعت) قطع با ارهموتوری نشان داد که با افزایش قطر، میزان تولید بدون تأخیر قطع درخت بهصورت رابطه توانی افزایش مییابد. از سوی دیگر، هزینه واحد تولید نیز بههمین نسبت کاهش مییابد. متوسط زمان خالص یک دوره کار قطع برابر 74/3 دقیقه و متوسط زمان یک دوره قطع درخت با زمان تأخیر برابر 24/6 دقیقه بود.
مطالعه زمانی
قطع درخت
مدل رگرسیونی
تولید
هزینه
2011
06
22
351
340
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107575_05bfdab3a1b3505211a26fffb3b1af54.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1390
19
2
بررسی مقدماتی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی (Q. brantii Lindl.) در دشت برم کازرون، استان فارس
مجتبی
حمزهپور
هادی
کیادلیری
سیدکاظم
بردبار
بهمنظور بررسی مقدماتی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی در جنگلهای دشت برم شهرستان کازرون که درختان آن بیشتر از سایر مناطق استان در معرض خشکیدگی قرار گرفتهاند، ابتدا نقشههای پایة منطقه تهیه و با جنگلگردشی اولیه، مناطق دارای درختان خشکیده و مناطق فاقد خشکیدگی بر روی نقشه مشخص گردید. سپس در منطقة دارای درختان خشکیده، درختان براساس درصد خشکیدگی به چهار دسته خشکیدگی کمتر از 25 درصد، خشکیدگی بین 25 تا 50 درصد، خشکیدگی بین50 تا 75 درصد و خشکیدگی بیشتر از 75 درصد تقسیم شدند. در مرحله بعد بهطور کاملاً تصادفی در هر طبقه 30 اصله درخت و نیز 30 اصله درخت در عرصة فاقد خشکیدگی انتخاب شدند و شواهد موجود ازجمله اثر عوامل مستعد کننده، عوامل شروع کننده و عوامل مشارکت کننده و مشخصههای کمی و کیفی درختان ثبت شدند. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که بیشترین تعداد درختان خشکیده (3/58 درصد) شاخهزاد بوده و در طبقة میانقطر (15 تا 25 سانتیمتر) دیده میشوند. همچنین بیشترین تعداد درختان خشکیده در طبقة 4 (میزان خشکیدگی بیشتر از 75 درصد) قرار دارند. در 2/89 درصد از درختان، آثار فعالیت آفات که عمدتاً حشرات چوبخوار بودند، مشاهده شد. آثار تخریب انسانی ازجمله قطع و سرشاخهزنی بر روی 3/58 درصد درختان خشکیده رؤیت و در زیراشکوب 80 درصد آنها آثار زراعت دیم مشاهده گردید. نتایج بررسی متغیرهای اقلیمی نشان داد که کاهش بارندگی در سالهای اخیر اثر معنیداری بر خشکیدگی داشته، اما تأثیر تغییرات دمایی معنیدار نبوده است
اقلیم
بلوط ایرانی
خشکیدگی
دشت برم کازرون
2011
06
22
363
352
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_107578_d1f7144d453b1ab0d2494f33ec196e4a.pdf