2024-03-29T16:00:18Z
https://ijfpr.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10810
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
شناسنامه
2016
06
21
1
11
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_109649_9782881e4df25296e6f7e145a9a05fb7.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
مدل ابتکاری برآورد مساحت عملیات خاکی برای طراحی پروفیل طولی جادههای کوهستانی
راضیه
باباپور
رامین
نقدی
اسماعیل
قجر
سهند
مظفری
عملیات خاکی جادههای جنگلی مهمترین مرحله ساخت جاده است که بخش قابل توجهی از هزینههای ساخت جاده را بهخود اختصاص میدهد. در این میان طراحی هوشمندانه خط پروژه جاده جنگلی تأثیر مهمی در میزان حجم عملیات خاکی دارد. برای تولید برنامهای رایانهای بهمنظور طراحی خط پروژهای که حجم عملیات خاکی را کمینه سازد، ابتدا به مدلی نیاز است که بتواند با داشتن عدد قرمز در محل هر پیکه هکتومتری، سطح عملیات خاکی را با دقتی قابل قبول محاسبه کند. در پژوهش پیشرو با هدف تولید چنین مدلی، ابتدا سطح دقیق خاکبرداری و خاکریزی بهازای اعداد قرمز مثبت و منفی، در فواصل عمودی یکمتری از پیکههای هکتومتری و در 275 پروفیل عرضی جاده مورد بررسی توسط نرمافزار اتوکد اندازهگیری شد و بهعنوان نمونههای شاهد درنظر گرفته شد. برنامه ابتکاری محاسبه سطح عملیات خاکی با توجه به شاخصهای هندسی عرضی استاندارد جاده جنگلی در محیط نرمافزار MATLAB تولید شد و برای برآورد سطح عملیات خاکی در همه 275 پروفیل عرضی آزمایش شد. آزمون t جفتی نشان داد که اختلاف معنیداری (p < 0.01) بین نتایج بهدستآمده از بهکارگیری روش ابتکاری با روش متداول در محاسبه مساحت وجود نداشت و مدل از اعتبار مناسب برخوردار بود. برنامه ابتکاری بدون کاهش دقت محاسبات، با ضریب تبیین 0/99، ساعتها زمان انجام محاسبات را نسبت به روش متداول کاهش داد. مدل ابتکاری ارایهشده میتواند در مدت زمان کوتاه با اندک تغییر در پارامترها برای جادههایی با استانداردهای متفاوت استفاده شود.
جاده جنگلی
حجم عملیات خاکی
خاکبرداری و خاکریزی
عدد قرمز
مدل ابتکاری MATLAB
2016
06
21
199
189
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106983_e2cb196fc9103f586871ceffaceb516c.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
اندوخته کربن روی زمینی و خاک کبوده (Populus alba L.) در فاصله کاشتهای مختلف در استان چهارمحال و بختیاری
ابوذر
حیدری صفری کوچی
یعقوب
ایرانمنش
تیمور
رستمی شاهراجی
ترسیب کربن اتمسفری در اندامهای گیاهی و خاکهای زیر آنها از سازوکارهای مقابله با بحران گرمایش زمین است. این مطالعه بهمنظور بررسی ترسیب کربن در ساختار زیتوده و خاک تحت کشت صنوبر کبوده (Populous alba L.) در فواصل کشت مختلف در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. ابتدا چهار قطعه یکهکتاری صنوبرکاریشده با کبوده با سن یکسان (10 ساله) و با فواصل کاشت مختلف (0/5×0/5، 1×1، 2×2 و 4×4 متر) در شرایط مشابه اقلیمی در استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شدند. سپس از هر یک از مناطق، 10 اصله درخت (درمجموع 40 اصله درخت) انتخاب و قطع شدند. درختان قطعشده در عرصه بلافاصله وزن شدند و وزن تر درختان بهتفکیک اندامهای مختلف ثبت شد. پس از نمونهگیری از قسمتهای مختلف درختان، با روش احتراق در کوره الکتریکی، کربن اندوختهشده در زیتوده بهدست آمد. همچنین از هر منطقه 10 نمونه از عمق صفر تا 30 سانتیمتری خاک برداشت شد و مقدار کربن خاک اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین ذخیره کربن در اندامهای درختان بهترتیب مربوط به تنه اصلی، شاخه، سرشاخه، پوست و برگ درختان بود. بیشترین اندوخته کربن روی زمینی مربوط به درختان با فاصله کاشت 0/5×0/5 متر بهمیزان 226/5 تن در هکتار بهدست آمد. براساس نتایج، افزایش فاصله کاشت صنوبر باعث کاهش 50 درصدی در میزان ترسیب کربن در خاک زیر آن شده بود، بهطوریکه در خاک تودههای با فواصل 0/5 و یکمتری بهترتیب 79/6 و 76/3 تن و در تراکم کم، 37/6 تن در هکتار کربن ترسیب شده بود.
اندوخته کربن
تراکم کاشت
چهارمحال و بختیاری
خاک
کبوده
2016
06
21
213
200
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106984_43166c59ec1b04a8a6f7d73b28424103.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
کارایی روش شبکه عصبی مصنوعی در برآورد موجودی سرپای تودههای جنگلی
محمود
بیات
منوچهر
نمیرانیان
محمود
امید
آرمان
رشیدی
سجاد
بابایی
بهطور کلی برای اداره و بهرهبرداری بهینه و پایدار از جنگل، آگاهی از موجودی حجمی جنگل و تولید آن ضروریست. برآورد دقیق موجودی حجمی به روشهای متداول بهطور عموم مستلزم وقت و هزینه زیادی است و گاهی نیز دارای دقت کافی نیست. یکی از روشهای نوین در برآورد مشخصههای کمی جنگل استفاده از الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی است که با الگوبرداری از شبکه عصبی مغز انسان، با اجرای فرآیند آموزش روابط درونی بین دادهها را استخراج میکند و در موقعیت دیگر تعمیم میدهد. در پژوهش پیشرو از دادههای 258 قطعهنمونه دائم که در بخش گرازبن به وسعت 934/24 هکتار بهطور منظم- تصادفی مستقر شده بودند، استفاده شد. پس از رفع نواقص آماری و حذف دادههای پرت، 80 درصد دادهها برای آموزش و 20 درصد برای آزمون شبکه استفاده شد. پس از استاندارد کردن دادهها با استفاده از دادههای سری آموزش، شبکه عصبی با الگوریتم پسانتشار ایجاد شد. همچنین با استفاده از دادههای سری آموزش، رابطه رگرسیونی بین دادههای حجم و پارامترهای تعیینکننده آن بررسی شد. بهمنظور ارزیابی نتایج دو روش از دادههای سری آزمون و از معیارهای RMSE، MAE و R2 استفاده شد. نتایج نشاندهنده دقت بیشتر برآوردهای مدل شبکه عصبی (متر مکعب در هکتار 006/1=RMSE، متر مکعب در هکتار 0/69=MAE و 0/98=R2) در مقایسه با برآوردهای مدل رگرسیونی (m3/ha 2/5=RMSE، m3/ha 0/95=MAE و 0/85=R2) بود. بیشتر بودن ضریب تعیین بهدلیل زیاد بودن دادهها و رابطه منطقی بین دادههای ورودی و خروجی بود.
بخش گرازبن
شبکه عصبی مصنوعی
مدلهای رگرسیونی
موجودی سرپای توده
2016
06
21
226
214
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106985_960d5c31fa6975362974e5a73a181152.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
تأثیر ویژگیهای خاک و عاملهای فیزیوگرافی بر صفات رویشی آلبالو وحشی (Cerasus microcarpa C. A. Mey.) در جنگلهای استان کرمانشاه
معصومه
خان حسنی
خسرو
ثاقب طالبی
یحیی
خداکرمی
هوشمند
صفری
پژوهش پیشرو بهمنظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی درختچههای آلبالو وحشی (Cerasus microcarpa C. A. Mey.)با عاملهای خاکی و فیزیوگرافی در جنگلهای استان کرمانشاه انجام شد. پس از شناسایی رویشگاههای عمده این گونه و با توجه به ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و فرم زمین، 17 قطعهنمونه پنج آری دایرهایشکل طوری درنظر گرفته شدند که در هر قطعهنمونه، درختچهها بهطور دستهای یا گروه کوچک (حداقل سه درختچه در یک قطعهنمونه و درمجموع 122 درختچه) حضور داشته باشند. در مطالعات خاکشناسی پس از حفر 17 نیمرخ خاک، خصوصیات نمونههای هر یک از افقها مانند درصد مواد آلی، درصد آهک، اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی و بافت خاک تعیین شد و تجزیه و تحلیلها با نرمافزار PC-ORD انجام شد. نتایج نشان داد که جهت جغرافیایی در انتخاب فرم زمین برای استقرار این گونه نقش مهمی داشت، بهطوریکه در شیبهای شمالی، یالها و درهها و در شیبهای جنوبی، دامنهها و دشتها بیشترین محل پراکنش این گونه بود. ارتفاع کامل درختان در شیبهای شمالی و یالها بیشتر از شیبهای جنوبی و دشتها بود. با افزایش میزان رس، کربنات کلسیم و هدایت الکتریکی خاک و کاهش درصد شیب منطقه، طول تنه افزایش و طول تاج کاهش نشان داد. همچنین ارتفاع کامل درختان با افزایش ارتفاع از سطح دریا و افزایش میزان شن خاک ارتباط مستقیمی داشت. شرایط محیطی حاکم بر جهتهای جنوبی و دشتها که همراه با افزایش میزان اسیدیته و سیلت خاک بود، باعث افزایش سطح تاجپوشش و قطر برابر سینه درختچههای آلبالو وحشی شده بود.
آلبالو وحشی
تجزیه و تحلیل تطبیقی متعارفی
زاگرس شمالی
شرایط رویشگاهی
2016
06
21
235
227
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106986_5ad0965827e1fed82bb73bc025626f76.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
ارزیابی نظرات و خواستههای گردشگران در پارک جنگلی میرزا کوچکخان آمل
هومن
عباسی
حمید
جلیلوند
امروزه گسترش پارکهای جنگلی نهتنها نیازمند فعالیت و حمایت همهجانبه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مسئولان و مردم است، بلکه نیاز به متخصصان آگاه به امر جنگلداری را میطلبد. هدف از پژوهش پیشرو، کنترل و اصلاح طرحهای مدیریت، برآوردن نیازهای تفریحی گردشگران و بازنگری در حفاظت و بهرهوری پایدار از پارک جنگلی میرزا کوچکخان آمل با استفاده از پرسشنامه بهدستآمده از روش کلاسون بود. صد پرسشنامه بین گردشگران پارک توزیع شد و تجزیه و تحلیل عاملها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار آلفای کرونباخ 0/251 است و مشخص شد که این پرسشنامه فاقد پایایی لازم است. در مرحله بعد با حذف بیشترین اعداد موجود مقدار آلفای کرونباخ به 0/55 ارتقا یافت. سپس با استفاده از آزمون مربع کای میزان ارتباط مشخصهها بررسی شد. نتایج نشان داد که به غیر از دو مورد یعنی ارتباط بین نوع تجهیزات با دریافت حق استفاده از فضای پارک و همچنین بین آگاهی و شناخت از جنگل با بقیه متغیرهای مورد بررسی اختلاف معنیداری مشاهده نشد. درواقع اگر در پارکی همه موارد درست و بهموقع و در محل خود طرحریزی و برنامهریزی شده باشد، مردم نیز که استفادهکننده هستند، کمتر تمایل به انجام کارهای نادرست دارند و درنتیجه اراضی پارک صدمه کمتری میبیند. این پژوهش نشان داد که فرهنگ عمومی جامعه دارای آگاهیها و شناخت عرفی لازم نسبت به ارزشهای پارکها ازنظر بقای حیاتی نیست.
آلفای کرونباخ
کلاوسون
گردشگران
هراز
2016
06
21
248
236
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106987_15e2f99fa7e73f2d944b3569543442fc.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
گیاگان و تنوع گونههای گیاهی در جنگلهای دستکاشت سوزنیبرگ و پهنبرگ (پژوهش موردی: ریمله، استان لرستان)
زهرا
جمشیدنیا
کامبیز
ابراری واجاری
اکبر
سهرابی
غلامحسن
ویسکرمی
پژوهش پیشرو بهمنظور بررسی گیاگان و تنوع گونههای گیاهی در جنگل دستکاشت 20 ساله ریمله خرمآباد استان لرستان با دو توده سوزنیبرگ کاج بروسیا (Pinus brutia Ten.) و سرو نقرهای (Cupressus arizonica Green.) و یک توده پهنبرگ بادام کوهی (Amygdalus scoparia Spach.) انجام شد. در هر توده 10 قطعهنمونه 100 متر مربعی و درمجموع 30 قطعهنمونه بهطور تصادفی پیاده شد. سپس در مرکز و چهار گوشه آنها ریزقطعهنمونههای 2/5×2/5 متر مربعی درنظر گرفته شد (درمجموع 150 ریزقطعهنمونه) و تعداد گونههای علفی شمارش و درصد تاجپوشش آنها ثبت شد. نتایج نشان داد که گیاگان منطقه شامل 24 خانواده، هشت جنس و 93 گونه گیاهی بود. مهمترین خانوادههای گیاهی عبارت بودند از: Asteraceae (18 گونه)، Fabaceae (17 گونه)، Poaceae (12 گونه)، Apiaceae و Caryophyllaceae (هر کدام با شش گونه). ازنظر شکل زیستی، تروفیتها با 64/5 درصد بیشترین درصد گونههای گیاهی منطقه را تشکیل میدادند. بررسی کوروتیپ گونهها نشان داد که گونههای انحصاری ناحیه رویشی ایران- تورانی بیشترین فراوانی (36/5 درصد) را بهخود اختصاص دادهاند. همچنین شاخص تنوع شانون- وینر و غنای گونهای در تودههای سوزنیبرگ بیشترین مقدار را داشت و ازنظر شاخص یکنواختی هیل اصلاحی، بین سه توده اختلاف معنیداری مشاهده نشد.
تنوع زیستی
زاگرس
گیاگان
2016
06
21
259
249
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106988_250061dfc9a53c31b3a1801ecccaaa64.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
تغییرات ساختار توده جنگلی در قطعه بررسی دایمی طرح جنگلداری نکاظالمرود
محمد
امینی
روجا
امینی
خسرو
ثاقبطالبی
سیفاله
خورنکه
این پژوهش با هدف بررسی تغییرات ساختار جنگل در قطعه بررسی دایمی شش هکتاری در طرح جنگلداری نکاظالمرود با استفاده از دو آماربرداری صددرصد در سالهای 1385 و 1391 انجام شد. نتایج آماربرداری سال 1391 از 2375 اصله درخت، حاکی از یک توده سهآشکوبه ناهمسال در تیپ راش- ممرز بود. متوسط تعداد درخت 389 اصله در هکتار، متوسط رویه زمینی 43 متر مربع، متوسط حجم درختان سرپا و افتاده 538 متر مکعب در هکتار و ضریب دولیوکور 38/1، سهم خشکهدارها از تعداد درختان 3/1 درصد و از حجم جنگل 5/7 درصد بود. مقایسه نتایج دو آماربرداری نشان داد که راش در همه طبقات قطری دارای سطح و سهم بیشتری بود و ممرز در همه طبقات قطری سهم بیشتری را از دست داده بود. در طبقات قطری کمتر از 30 سانتیمتر اختلاف سهم راش و ممرز مشهود بود. انجیلی و خرمندی در طبقات قطری 30 تا 50 سانتیمتر نسبت به ممرز وضعیت تثبیتشدهای را نشان دادند. حجم درختانی که دارای یکی از چهار نوع صدمه (سرشکسته، توخالی، خشک سرپا و افتاده) بودند، 97 متر مکعب و سهم خشکهدارها 30/6 متر مکعب در هکتار بود. در دوره ششساله، درختان قطور توخالی به گروه درختان افتاده تغییر وضعیت داده بودند. خشک شدن درختان در طبقات قطری کمتر از 50 سانتیمتر باعث ایجاد فضاهای رویش با تعداد زیاد و پراکنده و افزایش درختان جوان در طبقات قطری 10 و 15 سانتیمتر شده بود. سالانه 9/6 متر مکعب در هکتار معادل 1/6 درصد موجودی سرپا تجزیه شده بود که تقریباً 28 درصد خشکهدارها و 8/9 درصد حجم درختان صدمه دیده بود. بهطور کلی این جنگل در سیر توالی، در گذر از مرحله متمایل به پیری به مرحله متمایل به جوانی قرار داشت.
ترکیب توده
خشکهدار
راش
ساختار
قطعه بررسی دایمی
ممرز
2016
06
21
272
260
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106989_5ecd7d6f849b4a2a7cec8c30afe3d2db.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
اثر رطوبت خاک و سایه بر رویش و تخصیص زیتوده نهالهای بنه (Pistacia atlantica Desf.)
محمدحسین
صادقزاده حلاج
داود
آزادفر
حسین
میرزایی ندوشن
محمدحسین
ارزانش
مسعود
توحیدفر
پژوهش پیشرو بهمنظور بررسی اثر رطوبت خاک و نیز سایبانهای مصنوعی بر روند رشد، تولید و تسهیم زیتوده در اندامهای مختلف نهال بنه (Pistacia atlantica Desf.) در ایستگاه تحقیقات البرز کرج انجام شد. نهالهای بنه بهمدت شش ماه از خرداد تا آذرماه 1393 تحت تیمارهای رطوبت خاک (در سه سطح 100، 50 و 20 درصد ظرفیت زراعی) و سایبان مصنوعی (در سه سطح 100، 50 و 30 درصد نور کامل) در قالب طرح کرتهای خردشده با پایه بلوکهای کامل تصادفی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عامل رطوبت خاک اثر معنیداری بر ارتفاع، قطر یقه و زیتوده تر و خشک ساقه و برگ و زیتوده تر کل داشت. رژیم سایبان بهطور معنیداری باعث کاهش ارتفاع، زیتوده خشک ریشه و کل و نسبت زیتوده تر ریشه به کل شد. براساس نتایج، نهالهای بنه در سطوح مختلف رطویت رفتار متفاوتی نسبت به سایه از خود نشان دادند، بهویژه افزایش سایه باعث کاهش معنیدار ارتفاع، زیتوده تر برگ و نسبت زیتوده تر ریشه به اندام هوایی در رطوبت کامل و افزایش این مشخصهها در نهالهای تحت تنش شد. بررسی روند تغییرات مشخصهها تحت سطوح مختلف رطوبت و نور نشان داد که سایه در حالت بروز تنش خشکی برای نهالهای بنه کمککننده بوده است و باعت کاهش عوارض ناشی از تنش خشکی بر این گونه شده است.
ارتفاع
اندام
بنه
زیتوده
قطر یقه
2016
06
21
283
273
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106990_61706ca4cc4f045c4c265ba64cd3ac9d.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
برآورد ارزش تفریحی پارک قلعه درهسی در جنگلهای ارسباران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط
رویا
موسیزاده
اردوان
زرندیان
فرشته
میرزایی
هانیه
قرهبخش
قلعهدرهسی (دره قلعه) درهای جنگلی و سرسبز است که در جنگلهای ارسباران در شمال استان آذربایجان شرقی و در سه کیلومتری جنوب غرب شهرستان کلیبر قرار دارد. تنوع زیستی و اکولوژیکی حاکم بر منطقه، جنگلهای ارسباران را تبدیل به یکی از مناطق منحصربهفرد ایران کرده است. در پژوهش پیشرو، ارزش تفریحی پارک قلعه درهسی بهعنوان حداقل ارزش تفریحی جنگلهای ارسباران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط برآورد شد. پس از طراحی پرسشنامهها و جمعآوری اطلاعات مورد نیاز، ابتدا آمارههای توصیفی متغیرها معرفی شد. سپس نتایج برآورد الگوهای لوجیت و درنهایت نتایج محاسبات مقدار مورد انتظار تمایل به پرداخت ارایه شد. نتایج تحلیل دادهها در سال 1386 نشان داد که افراد تمایل دارند 3908 ریال برای هر بار بازدید از پارک قلعه درهسی بپردازند. تعداد بازدیدکنندگان سالانه از این پارک 275 هزار نفر بود که با حاصلضرب آن در مبلغ تمایل به پرداخت، ارزش تفریحی پارک قلعه دره سی برابر با 1/074 میلیارد ریال در سال پایه 1386 برآورد شد که براساس شاخص قیمت کالا و خدمات مصرفی اعلامشده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ارزش تفریحی پارک قلعه درهسی در سال 1393 برابر با 4/14 میلیارد ریال بهروز میشود.
ارزش تفریحی
پارک قلعه درهسی
تمایل به پرداخت
جنگلهای ارسباران
روش ارزشگذاری مشروط
2016
06
21
296
284
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106991_9fd241d04cde67e3699b01fcf003b89c.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
رابطه بین زادآوری گونههای درختی و درختچهای با عاملهای محیطی در منطقه حفاظتشده دنای غربی (واحد پشتکره)
رقیه
ذوالفقاری
سید معینالدین
زمانی
پژوهش پیشرو برای بررسی زادآوری گونههای درختی و درختچهای و ارتباط آن با عاملهای محیطی مختلف در منطقه حفاظتشده دنا انجام شد. پنجاه قطعهنمونه 450 متر مربعی بهطور منظم-تصادفی با ابعاد شبکه 500 × 250 متر پیاده شدند. سپس زادآوری گونههای مختلف در سه طبقه ارتفاعی (کمتر از 30 ، 30 تا130 و بیشتر از 130 سانتیمتر) شمارش شد. نتایج نشان داد که زادآوری گونههای مختلف تحت تأثیر عاملهای محیطی مختلف قرار دارد و در بین عاملهای فیزیوگرافیکی، ارتفاع بیشترین تأثیر را بر زادآوری دارد؛ بهطوریکه با افزایش ارتفاع از سطح دریا، زادآوری بلوط، دافنه و راناس کاهش یافت، اما زادآوری ارژن و شن افزایش یافت. همچنین زادآوری بلوط و راناس در جهت شمالی و شیب متوسط بیشتر بود. نتایج عاملهای خاکی نیز نشان داد که میزان نیتروژن خاک ارتباط مثبت با زادآوری راناس و ارتباط منفی با زادآوری شن داشت. نتایج همبستگی بین گونهها نیز نشان داد که اجتماعات گیاهی بلوط و راناس با یکدیگر در ارتفاع پایین، اما اجتماع گیاهی ارژن و شن با یکدیگر در ارتفاع بالا حضور داشتند. همچنین زادآوری گونههای بنه و بادامک نیز با یکدیگر انجام شده است. با توجه به نتایج میتوان دریافت که عاملهای محیطی، انسانی و نیز رقابت گونهها با یکدیگر میتوانند بر فراوانی زادآوری گونههای مختلف جنگلی تأثیرگذار باشند.
جنگلهای زاگرس
زادآوری
عاملهای خاکی
عاملهای فیزیوگرافیکی
2016
06
21
309
297
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106992_7f6234325b6badcd066b148bbd1f6d28.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
مدلسازی آشفتگی انبوهی جنگل در ارزیابی محیطی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی
علی
جهانی
ارزیابی اثرات محیط زیستی بهعنوان یک ابزار اساسی برای مدیریت محیط زیستی و توسعه پایدار شناخته شده است، اما زمانیکه به مقادیر کمی برای تصمیمگیری نیاز است، ارزیابی اثرات دچار مشکل میشود و نیاز به مدلسازی آشکار است. هدف از پژوهش پیشرو طراحی و پیادهسازی یک سامانه مبنی بر شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از اجزای اکوسیستم، فعالیتهای طرح جنگلداری و میزان آشفتگی تراکم تاجپوشش اکوسیستم جنگلی (انبوهی جنگل) بود. پژوهش پیشرو در سه بخش پاتم، نمخانه و گرازبن جنگل خیرود نوشهر انجام شد. واحدهای همگن محیط زیستی با استفاده از منابع اکولوژیکی و ابزار دقیق GIS تهیه شد. با انتخاب الگوریتم مناسب در محیط شبکههای عصبی مصنـوعی در نرمافزار NeuroSolutions 5، انبوهی جنگل براساس مقادیر کمی و کیفی شرایط اکولوژیک و فعالیتهای انسانی شبیهسازی شد. شبکه پرسپترون چندلایه با یک لایه پنهان و چهار نرون در هر لایه با توجه به بیشترین مقدار ضریب تعیین (برابر با 0/9864)، بهترین عملکرد بهینهسازی توپولوژی را نشان داد. براساس نتایج تحلیل حساسیت، عاملهای انسانی مانند تراکم دام در واحد سطح جنگل (تعداد در هکتار) در کنار عاملهای طبیعی و اکولوژیکی مانند متوسط قطر درختان توده (سانتیمتر) و عمق خاک بهترتیب بیشترین تأثیر را در میزان انبوهی جنگل نشان دادند. ارزیابی اثرات پروژههای اجراشده علاوهبر اینکه تجربهای در زمینه ارزیابی اثرات توسعه بهشمار میرود، میتواند راهگشای تصمیمگیری در مورد اجرای پروژههای مشابه در مکانهای مشابه باشد.
ارزیابی اثرات محیط زیستی
انبوهی جنگل
پرسپترون چندلایه
تحلیل حساسیت
شبکه عصبی مصنوعی
2016
06
21
322
310
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106998_ac35e1881976ef73ec1352e52d5fe5c4.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
تغییرات عناصر غذایی خاک و برگ راش (Fagus orientalis Lipsky) در مراحل مختلف تحولی راشستان (مطالعه موردی: جنگل رزه، استان گیلان)
احمد
رحمانی
مریم
تیموری
محمد
متینیزاده
یوسف
کلافی
بیتاله
امانزاده
هدف این مطالعه بررسی عناصر غذایی در برگ و خاک راش (Fagus orientalis Lipsky) در راشستانی با مراحل مختلف تحولی بهمنظور آگاهی از رابطه وضعیت خاک و تغذیه درختان با ساختار اکوسیستم بود. اطلاع از چگونگی تغییرات عناصر و ارتباط این تغییرات با مراحل تحولی راش که در سطح جنگل قابل مشاهده است، امکان مدیریت بهتر این تودهها را فراهم میسازد. سه قطعهنمونه یک هکتاری در سه مرحله تحولی راش (جوانی، اوج و پوسیدگی) درنظر گرفته شدند. در هر قطعهنمونه یک خطنمونه و در هر خطنمونه چهار قطعهنمونه 400 متر مربعی انتخاب شدند. برای بررسی خصوصیات خاک از چهار گوشه و مرکز هر قطعهنمونه، نمونههایی از عمقهای صفر تا 10 و 10 تا 20 سانتیمتری برداشت و تجزیه شد. همچنین از 10 درخت نمونهبرداری برگ انجام شد و عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، روی، آهن و منگنز اندازهگیری شدند. براساس نتایج بهدستآمده، درصد کربن و مواد آلی در خاک منطقهای که در مرحله پوسیدگی قرار داشت، بیشتر از دو مرحله دیگر بود. پتاسیم تبادلی و فسفر قابل جذب در خاک درختانی که در مرحله جوانی قرار داشتند، بیشتر بود. عناصر غذایی و مواد آلی خاک در خاک سطحی بیشتر از عمقی بود. تجزیه برگ نیز نشان داد که عنصر نیتروژن در مرحله پوسیدگی بیشتر از مراحل دیگر بود و عناصر دیگر تغییرات زیادی نداشتند. جذب عناصر غذایی نیز مستقل از میزان عناصر غذایی در خاک بود. اگرچه مقدار عناصر غذایی برگ درختان راش در مراحل مختلف تحولی تفاوتهایی با هم داشتند، اما دامنه تغییرات و نسبت عناصر غذایی در محدوده مشخصی بود که نشاندهنده سلامت این اکوسیستم بود.
اکوسیستم جنگلی
تجزیه برگ
خصوصیات خاک
مدیریت جنگل
مراحل تحولی
2016
06
21
331
323
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106993_867d7ad4e9abcde16b32083be12dd2eb.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
ویژگیهای رویشی و خاک تودههای طبیعی سماق (Rhus coriaria L.) در شهرستان ارومیه
صابر
قاسمپور
احمد
علیجانپور
عباس
بانج شفیعی
تودههای جنگلی متشکل از گونههای چندمنظوره مانند سماق (Rhus coriaria L.)، زرشک و پسته وحشی بهطور خالص یا آمیخته در شمالیترین مناطق جنگلهای زاگرس گسترش دارند. در پژوهش پیشرو سعی شد نیازهای رویشگاهی و مهمترین ویژگیهای کمی و کیفی تودههای طبیعی سماق در شهرستان ارومیه مورد بررسی قرار گیرد. دو منطقه کچله و درهخان در محدوده شهرستان ارومیه بهعنوان مناطق پژوهش انتخاب شدند و از هر منطقه 30 قطعهنمونه دایرهای به مساحت یک آر انتخاب و آماربرداری شدند. مشخصههای قطر یقه، قطر برابر سینه، ارتفاع تنه اصلی، ارتفاع تاج، قطر متوسط تاج، تعداد جست، سلامت و منشأ درختان بررسی شدند. همچنین ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک رویشگاههای مورد بررسی نیز با برداشت 10 نمونه خاک در منطقه کچله و سه نمونه خاک در منطقه درهخان از عمق صفر تا 30 سانتیمتری اندازهگیری شد. براساس نتایج، قطر یقه تنه اصلی، قطر برابر سینه، ارتفاع و متوسط قطر تاج در رویشگاه کچله بهطور معنیداری بیشتر از رویشگاه درهخان بود. بررسی مشخصههای خاک نشان داد که مقدار آهک (51/8%) و پتاسیم ( p.p.m276) در رویشگاه درهخان بهطور معنیداری بیشتر از رویشگاه کچله (بهترتیب برابر با 1/25% و p.p.m224/5) بود. در رویشگاه کچله مقدار کربن آلی و پتاسیم (بهترتیب 1/6% و p.p.m210/75) در خاک فضای زیر تاج بهطور معنیداری بیشتر از فضای باز (بهترتیب 0/9 % وp.p.m 146/60) بود. همچنین در رویشگاه کچله بین وزن میوه تولیدی و قطر تاج همبستگی معنیداری وجود داشت.
جنگلهای زاگرس
سماق
نمونهبرداری
نیاز رویشگاهی
2016
06
21
343
332
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106994_af46d3740ada28c9b9d3540cb28153c7.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
اثر تیمارهای ایندول بوتیریک اسید، باکتریایی و قارچی بر ریشهزایی قلمههای زالزالک ایروانی (Crataegus pseudoheterophylla Pojark.)
فاطمه
احمدلو
مسعود
طبری کوچکسرایی
غلامرضا
گودرزی
پژوهش پیشرو بهمنظور یافتن شیوهنامه مناسب برای ریشهزایی و تولید نهال زالزالک ایروانی (Crataegus pseudoheterophylla Pojark.) از طریق قلمه چوب سخت با تیمارهای ایندول بوتیریک اسید (IBA)، باکتریایی و قارچی با دو منشأ متفاوت جست و نهال انجام شد. قلمهها در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کامل تصادفی با 11 تیمار و سه تکرار 10 تایی در بستر شاسی گرم کشت شدند. تیمارها شامل قرار دادن انتهای قلمه در 5/3 درصد وزنی حجمی آب اکسیژنه (H2O2) و سپس کاربرد IBA با غلظتهای صفر (شاهد)، یک، دو، سه، پنج، هشت و 10 گرم در لیتر، قرار دادن انتهای قلمه در محلول چهار گرم در لیتر IBA و سپس قرار دادن در سوسپانسیون باکتریایی (Agrobacterium rhizogenes A13، Pseudomonas fluorescens 169 وBacillus subtilis FzB24) و مایه تلقیح قارچی Glomus intraradicesبود. در آزمایش اول قلمههایی با منشأ جست در بستر شاسی کشت شدند و پس از گذشت سه ماه در شرایط عرصه بازکاشت نهالها انجام شد و خصوصیات ریشهزایی نهالها پس از گذشت یک فصل رویشی ارزیابی شد. در آزمایش دوم از نهالهای تولیدشده از آزمایش اول قلمه تهیه شد و آزمایش در شرایط گلخانه و عرصه و با تیمارهایی همانند آزمایش اول انجام شد. نتایج نشان داد که در آزمایش اول بیشترین درصد ریشهزایی در ترکیب H2O2 با غلظت سه گرم در لیتر IBA و بیشترین مشخصههای سطح ریشه، سطح ویژه برگ، وزن خشک نهال، ارتفاع و کلروفیل مربوط به تیمار ترکیبی IBA با سوسپانسیون باکتریایی A. rhizogenes بود. در آزمایش دوم، بیشترین درصد ریشهزایی در تیمارهای ترکیب H2O2 باغلظت سه گرم در لیتر و پنج گرم در لیتر IBA و تیمار ترکیبی IBA با سوسپانسیون باکتریایی A. rhizogenes مشاهده شد.
اکسین
بستر شاسی
تلقیح باکتریایی
ریشهزایی
سطح ریشه
منشأ قلمه
2016
06
21
355
344
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106995_246af94455e6983904faf4bb5651d637.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
تأثیر عملیات پرورشی بر رویش درختان شاخهزاد برودار (Quercus brantii Lindl.) (پژوهش موردی: جنگل چگنی خرمآباد)
داریوش
مهدیفر
مهدی
پورهاشمی
رضا
کرمیان
پژوهش پیشرو در بخشی از جنگلهای شاخهزاد برودار (Quercus brantii Lindl.) منطقه چگنی خرمآباد با استفاده از عملیات پرورشی تنککردن بهمنظور کاهش رقابت بین جستها در یک جستگروه و با هدف انتقال پتانسیل رویشی بر جستهای برتر انجام شد. این پژوهش برای یک بازه زمانی 16ساله در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار طراحی شده است که در این مقاله نتایج چهارساله اول آن ارایه شده است. تیمارهای تنککردن شامل تیمارهای سبک، متوسط و سنگین بودند که در سال اول در این تیمارها بهترتیب 10، 20 و 30 درصد سطح مقطع جستگروهها تنک شدند و تیمار چهارم بدون تنککردن بهعنوان شاهد درنظر گرفته شد. در هر جستگروه هرساله قطر در ارتفاع نیممتر، ارتفاع جستها و دو قطر عمود بر هم جستگروهها اندازهگیری شد. در پایان چهار سال، با محاسبه رویشهای قطری و ارتفاعی جستها و همچنین رویش قطر و سطح تاج جستگروهها بهتفکیک تیمار، تأثیر تنککردن بر رویش درختان بررسی و بهترین تیمار مشخص شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که تیمار تنککردن سنگین نسبت به تیمارهای دیگر تأثیر مثبت بیشتری بر متغیرهای رویشی درختان داشته است و باعث بهبود ساختار توده جنگلی شده است.
تنککردن
جستگروه
رویش
زاگرس
سطح تاج
2016
06
21
365
356
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106996_51ecbb4b219d2c9e5b9fdb92c00e2570.pdf
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
ijfpr
1735-0883
1735-0883
1395
24
2
ارزیابی توان رویش ارتفاعی تودههای صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides Marsh.) با استفاده از مدل جمعی تعمیمیافته (مطالعه موردی: صنوبرکاریهای سنواتی منطقه گیسوم و هفتدغنان)
سمیه
سلگی
علی
صالحی
سیدجلیل
علوی
حسن
پوربابائی
محمود
شعبانپور
توان تولید یکی از شاخصهای کلیدی خدمات اکوسیستم جنگل است و معیاری مهم برای پیشبینی میزان تولید، بهرهبرداری مجاز سالانه و همچنین میزان رویش رویشگاه است. در پژوهش پیشرو از معیار ارتفاع غالب که معیار مطمئنی برای ارزیابی کیفیت توده است، استفاده شد. برای این منظور در تودههای صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides Marsh.) به روش انتخابی 52 قطعهنمونه مربعی به مساحت 400 متر مربع پیاده شد و در هریک ارتفاع و قطر درختان صنوبر و ارتفاع از سطح دریا ثبت شد. همچنین از عمق صفر تا 20 و 20 تا 40 سانتیمتری، نمونه خاک برداشت شد و متغیرهای مورد نظر اندازهگیری شدند. ارزیابی توان تولید تودههای صنوبر با استفاده از مدل جمعی تعمیمیافته و معیار اطلاعاتی آکائیک در بسته GRASP در نرمافزار آماری R نشان داد که ارتفاع از سطح دریا و متغیرهای فسفر، درصد رطوبت اشباع، کربن آلی، درصد سنگریزه و نیتروژن در عمق 20 تا 40 سانتیمتری و همچنین کلسیم، جرم مخصوص ظاهری خاک و pH در عمق صفر تا 20 سانتیمتری، بیشتر از 90 درصد تغییرات توان تولید را توجیه میکنند. بهکارگیری معیار اهمیت نسبی نشان داد که ارتفاع از سطح دریا، فسفر در عمق 20 تا 40 سانتیمتری و جرم مخصوص ظاهری خاک در عمق صفر تا 20 سانتیمتری، بهطور انفرادی و ارتفاع از سطح دریا، کربن آلی در عمق 20 تا 40 سانتیمتری و جرم مخصوص ظاهری خاک در عمق صفر تا 20 سانتیمتری، در ترکیب با بقیه متغیرها مهمترین عاملها در تغییرات توان تولید توده صنوبر بودهاند.
ارتفاع غالب
اهمیت نسبی
توان تولید توده
خصوصیات خاک
مدل جمعی تعمیمیافته
2016
06
21
378
366
https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_106997_f463d889128a2c627f8c24b45185e399.pdf