TY - JOUR ID - 119180 TI - اثر موقعیت شیب کاتنا بر مشخصه‌‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل راش اسالم JO - تحقیقات جنگل و صنوبر ایران JA - IJFPR LA - fa SN - 1735-0883 AU - محمودی, محمدباقر AU - جلیلوند, حمید AU - حجتی, سیدمحمد AU - کوچ, یحیی AD - دانشجوی دکتری جنگل‌‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران AD - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. AD - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران AD - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 27 IS - 1 SP - 35 EP - 47 KW - شکل زمین KW - مدیریت جنگل KW - ویژگی‌های خاک DO - 10.22092/ijfpr.2019.119180 N2 - بخشی از جنگل‌های راش (Fagus orientalis Lipsky) ناحیه هیرکانی بر روی گستره‌ای از خاک‌ها در یک ردیف پستی‌وبلندی با ساختارهای یال و دره به‌نام کاتنا توسعه یافته‌اند. به‌­طور کلی، توپوگرافی و تغییر موقعیت شیب بر مشخصه‌های خاک و پراکنش گونه‌های گیاهی تأثیر می‌گذارند. پژوهش پیش‌‌رو در دو توده ‌‌بهره‌‌برداری‌شده و بهره‌برداری‌نشده راش با هدف مقایسه تغییرپذیری مشخصه‌های خاک در طول کاتناهای V شکل در جنگل اسالم انجام شد. در هر توده، سه ساختار کاتنا بررسی شد. نمونه‌های خاک (از مرکز و چهارگوشه قطعه‌نمونه‌های 400 متر مربعی در امتداد هر کاتنا و موقعیت‌های شیب) از سه عمق صفر تا 10، 10 تا 20 و 20 تا 30 سانتی‌متری تهیه شدند. با آمیختن آن‌ها، یک نمونه واحد برای هر عمق و موقعیت شیب استخراج شد. نمونه‌های خاک از هر عمق به‌منظور مطالعه مشخصه‌های فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه انتقال داده شدند. مطابق نتایج، تغییرپذیری مشخصه‌های مختلف خاک، بیشتر متأثر از عمق‌های مختلف و نوع مدیریت‌ توده‌های جنگلی بود و کمتر از موقعیت‌های مختلف شیب کاتنا تأثیر گرفتند. بیشترین مقدار pH و Ec در توده‌‌ بهره‌‌برداری‌شده، بیشترین مقدار فسفر در توده ‌‌بهره‌‌برداری‌نشده و بیشترین مقدار پتاسیم نیز در موقعیت پنجه شیب اندازه‌‌گیری شد. پتاسیم قابل‌ جذب تنها متغیری بود که در اثر متقابل مدیریت، موقعیت شیب و عمق خاک، اختلاف معنی‌‌داری داشت. در بیان کلی، موقعیت‌‌های پای و پنجه شیب، خاک‌‌های مغذی‌‌تری داشتند. این موضوع مـی‌‌توانـد ‌‌به‌‌دلیل پدیده آب‌شویی و فرسایش خاک از شیب‌‌های بالایی به موقعیـت‌‌هـای پـایینی شیب باشد. UR - https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_119180.html L1 - https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_119180_1e47a9183cb694f2004bfcfca6b71dc1.pdf ER -