unavailable
unavailable
به منظور بررسی سازگاری گونه ارس Juniperusvirginianaدو قطعه از این گونه به ترتیب به مساحت 5285 مترمربع و در سن 10 سالگی (اندازه گیری کمی وکیفی گونه ارس درطول 10 سال مطالعه برای 5 سال اولیه رشد هرساله و پس ازآن هر 5 سال یکبار) (در پایان سال دهم رشد) انجام گردید و 1600 مترمربع در سن 22 سالگی، به طور جداگانه درایستگاه تحقیقات چمستان نور مطالعه شدند. درسال 1382 آماربرداری صفات زنده مانی (بقاء)، ارتفاع درخت، قطر برابرسینه و کیفیت تنه انجام شد. در این آماربرداری با حذف 2 ردیف بافر تک تک پایهها به صورت صد درصد آماربرداری گردیدند و دادهها با نرم افزار Excel با روش آزمون 2 متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. در این بررسی گونه ارس در سن 10 سالگی دارای 8/66 درصد زنده مانی و میانگین ارتفاع آن 3/4 متر بارویش ارتفاعی سالیانه 43 سانتیمتر، متوسط قطر برابر سینه آن 2/6 سانتیمتر با رویش قطری سالیانه 2/6 میلیمتر برآورد گردید. بیشترین تلفات از سال سوم رویش (4/21 درصد) بوده و بالاترین رویش ارتفاعی در سالهای 4 تا 5 سالگی (78 سانتیمتر) و بهترین رویش قطری را در 5 سال دوم (10 میلیمتر) داشته است. در بررسی قطعه دیگر ارس در سن 22 سالگی دارای 98 درصد زنده مانی و میانگین ارتفاع آن 28/7 متر با رویش ارتفاعی سالیانه 33 سانتیمتر، متوسط قطر برابر سینه 6/18 سانتیمتر با رویش قطری سالیانه 5/8 میلیمتر برآورد گردید. کیفیت تنه درجه یک در هر دو قطعه بالای 90 درصد میباشد. به طورکلی گونه ارس با درصد زنده مانی بالا و رویش قطری و ارتفاعی قابل قبول بهعنوان یک گونه سازگار معرفی شده وکشت آن درمناطق رویشگاهی مشابه ایستگاه چمستان توصیه میشود.
به منظور بررسی خصوصیات ظاهری و تعیین بهترین روش جوانه زنی بذرهای درختان بنه و کلخونگ، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این طرح دو جمعیت بنه و یک جمعیت کلخونگ مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای اعمال شده در آزمایش تعیین قوه نامیه شامل 4 سطح سرما، اسید، اسید- سرما و شاهد بود. سایرصفات مورد مطالعه شامل اندازه گیری وزن هزار دانه، تعداد و درصد بذرهای پر وپوک، ابعاد بذر و درصد رطوبت بود. بر اساس نتایج، وزن هزار دانه بذر بنه در فیروزآباد و نیریز به ترتیب 5/314 و 4/243 گرم و بذر کلخونگ 12/87 گرم شد. از نظر خصوصیات ظاهری، بذرهای بنه فیروزآباد به ترتیب با 3/9 ، 0/7 و5/5 میلیمتر طول، عرض و ضخامت، دارای بیشترین اندازه بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی بذرهای بنه در شهرستان فیروزآباد با 76 و 20 درصد به ترتیب مربوط به تیمار اسید - سرما و شاهد و در شهرستان نیریز بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی بذرهای بنه به ترتیب با 5/63 و 5/38 درصد متعلق به تیمار سرما و اسید بود. براساس این تحقیق در منطقه فیروزآباد، تیمار اسید - سرما با 76 درصد و در منطقه نیریز تیمار سرما با 5/63 درصد بهترین نتیجه را داشتند.
با توجه به روند فزاینده تخریب جنگلها تلاش و جدیت در فرآیند جنگلکاری مصنوعی و یا کمک به تجدید حیات طبیعی و غنی سازی جنگلهای موجود میتواند بهعنوان یک راهکار عملی به منظور حفظ این میراث گرانقدر مدنظر قرار گیرد. یکی از وسیعترین مناطق رویشی کشور منطقه زاگرس است که استفاده از گونههای بومی به منظور احیاء و غنی سازی جنگلها یکی از پایدارترین و مناسبترین روشها جهت افزایش سطح کمی و کیفی این جنگلها بهشمار میآید. یکی از مناسبترین گونههای موجود به منظور احیای مناطق تخریب یافته استفاده از انواع بادام، به ویژه بادام کوهی(Amygdalus scoparia Spach.) است. در این تحقیق جهت بررسی اثر جهات جغرافیایی بر مؤلفههای کمی رویش این گونه، تعداد 50 اصله نهال در دامنه شمالی و 50 اصله دیگر در دامنه جنوبی در ایستگاه جنگلکاری میشان استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شد و صفات کمی نظیر قطر یقه، ارتفاع، قطر تاج پوشش و تعداد جست پایهها اندازه گیری و ثبت گردید. سپس ضمن بررسی میانگین صفات مذکور در طی 20 سال پس از کاشت، رابطه و همبستگی بین این مؤلفهها نیز اندازه گیری و تعیین گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که میانگین صفات ارتفاع، قطر یقه و قطر تاج پوشش در دامنه شمالی بیشتر از دامنه جنوبی میباشد. این تفاوت از نظر آماری در سطح یک درصد برای کلیه صفات کاملاً معنیدار گردید. نتایج حاصل از این تحقیق میتواند مدیران جنگل را به منظور جنگلکاری موفق این گونه، بهویژه در مناطق تخریب یافته راهنمایی نماید.
روش نمونه برداری مربع تی(T-square) یکی از روشهای نمونه برداری فاصلهای میباشد که برای اندازه گیری تراکم (تعداد در واحد سطح) و تاج پوشش گیاهان بکار می رود. در این پژوهش کاربرد این روابط (با توجه به معیار صحت) به منظور برآورد تعداد در هکتار و درصد تاج پوشش درختان در جنگل های بلوط زاگرس در جنگل آموزشی و پژوهشی مرکز آموزش عالی قصرشیرین استان کرمانشاه بررسی شد. ابتدا در جنگل مذکور محدوده ای به مساحت50 هکتار انتخاب گردید، در مرحله بعد در آن آماربرداری صددرصد انجام گرفت و در نهایت تعداد 50 قطعه نمونه (نقطه نمونه برداری) برای روش نمونه برداری فاصله ای مربع تی به صورت منظم تصادفی در داخل آن برداشت گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهند که هیچکدام ازروابط ارائه شده برای برآورد تعداد در هکتار و درصد تاج پوشش درختان جنگل سرخه دیزه کرمانشاه با توجه به معیار صحت قابل قبول (صحت کمتر از %10) مناسب نیستند، هر چند که رابطه ارائه شده توسط بایت(Byth) نسبت به روابط ارائه شده توسط دیگل(Diggle) برای برآورد تعداد در هکتار و درصد تاج پوشش درختان در چنین جنگلهایی صحت بیشتری دارند.
ارزشهای حیاتی عرصههای جنگلی و افزایش نیاز چوب در کشور، ضرورت توجه به تولید چوب در عرصههای غیر جنگلی را دو چندان کرده است و بر این اساس طرحهای تولید انبوه چوب صنوبر در دورههای زمانی کوتاه مدت بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفته است. عملیات قطع و برداشت چوبهای کم قطر تولیدی در این روش به طورعمده با اره زنجیری و نیروی کارگری انجام میشود که کاری سخت، طاقتفرسا، زمانبر و غیر اقتصادی میباشد. با توجه به توسعه روزافزون طرحهای تولید انبوه و کوتاه مدت صنوبر، بکارگیری ماشین تخصصی برای برداشت چوبهای کم قطر صنوبر که توان کار در تودههای انبوه را داشته باشد ضروری است. انواع خارجی ماشینهایی که در این زمینه مورد استفاده قرار میگیرند بهدلیل برش درخت با قطرهای خیلی کم در ایران قابلیت کاربرد ندارند. از این رو یک ماشین برداشت تراکتوری، تراکتور باغی، طراحی و ساخته شد که با 3 اره گرد چوببُری درختان صنوبر تا قطر 5/12 سانتیمتر را قطع میکند. توان مورد نیاز ماشین با محاسبه توان لازم برای برش چوب صنوبر محاسبه شد و دور ارهها بر اساس سرعت خطی مناسب دندانه تیغه برای برش چوب صنوبر بدست آمد. اجزای سیستم انتقال قدرت شامل تسمه و چرختسمه، محورها و چرخدندهها مطابق با دور و گشتاور انتقالی طراحی شدند. اجزای دیگر دستگاه نیز مانند یاتاقانها، کاسهنمدها، خارها و غیره بر اساس استانداردهای معتبر انتخاب شدند. پس از تهیه نقشههای دو بعدی و سهبعدی قطعات ماشین ساخته و مونتاژ و سپس ماشین بهمنظور آببندی راهاندازی شد. در نهایت ماشین در عرصه بکار گرفته شد و پس از رفع اشکالات جزیی عملکرد آن مورد ارزیابی قرار گرفت. مشاهدات و بررسیهای انجام شده نشان میدهد که این ماشین توانایی کار در تودههای انبوه صنوبرکاری کوتاه مدت با دورههای بهرهبرداری 2، 3 و 4 ساله را بهخوبی داراست و در مقایسه با اره زنجیری از مزایایی چون کاربری آسان، سرعت بیشتر انجام کار و ایمنی بیشتر برخوردار است.
راشستانهای آمیخته مهمترین جنگلهای طبیعی و صنعتی منطقه هیرکانی را تشکیل میدهند. در این جنگلها گونه های سایهپسند و ساختار ناهمسال نامنظم غالب میباشد. هدف از این تحقیق واکاوی ساختار توده و الگوی پراکنش درختان به منظور تعیین الگوهای ساختاری موجود است. داده ها از قطعه نمونه بررسی دائمی 9/16 هکتاری جمعآوری شدند. اطلاعات تمام درختان قطورتر از 5/7 سانتیمتر برداشت گردید. 6 گونه اصلی منطقه بر اساس تراکم و ساختار توده به 2 گروه تقسیم شدند. گروه اول تراکم بالاتری از گروه دوم داشتند و پراکنش قطری آنها بهطور تقریبی به شکل J وارونه بود، اما گونههای گروه دوم پراکنش نامنظم داشتند. گونههای گروه اول در تمامی اشکوبها الگوی توزیع مکانی کپهای از خود نشان دادند درحالیکه درجه کپهای بودن در زیر اشکوب بیشتر میشد. این پدیده برای گروه اول با توجه به الگوی تجدید حیات گونهها که به صورت جست و پاجوش یا لکهای است تفسیر میشود. برای گونههای گروه دوم در اشکوب فوقانی پراکنش تصادفی و منظم مشاهده شد. الگوی جامعهپذیری برای راش با سایر گونهها منفی بدست آمد. نتایج این تحقیق وجود تنوع الگوی پراکنش و ساختار را برای گونههای مختلف در راشستان آمیخته تایید میکند.
نتایج اولیه اجرای طرح تحقیقاتی بررسی سوزنی برگان مهم جهان در منطقه ارتفاعی پایین بند جنگلهای نکا نشان داده است که گونه کاج تدا (Pinus taeda L.) همراه گونههای کاج رادیاتا و کاج بروسیا از موفق ترین گونهها میباشند. از همین رو در طول سالهای 83-1382 خصوصیات بذر و محدودیتهای تولید وتکثیر این گونه در سطح ایستگاه تحقیقات جنگل ومرتع پاسند مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی متغیرهای کمی و کیفی (قطر یقه، ارتفاع، زنده مانی و کیفیت) نهال نشان داده است که از نظر قطر یقه نونهالها، کاشت پاییزه نسبت به کاشت بهاره برتری داشته است. به لحاظ متغیر ارتفاع نونهالها، بین دو فصل کاشت بهاره و کاشت پاییزه اختلاف معنی داری مشاهده نشده است. همچنین از لحاظ متغیرهای درصد زنده مانی و کیفیت نونهالها، کاشت بهاره نسبت به کاشت پاییزه برتری داشته است (سطح احتمال 01/0). لازم به ذکر است که با توجه به زمان اندازه گیری در اواسط آبان ماه، نونهالهای کاشت پاییزه مدت زمان بیشتری را برای رویش در اختیار داشته اند. ادامه بررسی نونهالهای یکساله در سطح خزانه و گلدانهای بازکاشتی نشان داده است که با گذشت زمان نونهالها دچار ضعف و کاهش میزان زنده مانی شده، به شکلی که در پایان سال دوم تنها 7 درصد از نونهالها دارای شرایط کمی و کیفی مناسب بوده اند. از آنجاییکه بر اساس بررسیهای آزمایشگاهی در ایستگاه تحقیقات پاسند بر روی نونهالهای خشک شده، آفات و یا بیماری خاصی مشاهده نشده است، با انجام آزمایشهای خاکشناسی عوامل محدودکننده تولید نونهالها کاج تدا، قلیایی بودن خاک و عدم حضور میکوریزها تعیین گردیده است. : کاج تدا، نونهال، زمان کاشت، زنده مانی، قطر، ارتفاع، کیفیت.
میکروارگانیسمهای خاک از اجزای مهم اکوسیستمهای جنگلی هستند. اصطلاح PGPR برای باکتریهای غیرهمزیست خاک که توانایی کلنیزه شدن بر روی ریشه گیاهان و تحریک رشد را دارند بکار میرود. هدف این بررسی، تعیین اثرات تلقیح باکتریهای محلولکنندة فسفات بر روی دانهرستهای افرا پلت (Acervelutinum) بود. باکتریهای جدا شده از خاکهای جنگل ”واز“ (شاملPsudomonas, Pasturella, Actinobacillus, Enterobacter, Alcaligenese) در محیط کشت مایع Seperb و در دمایC ° 25 کشت داده شدند. سلولهای باکتریایی با سانتریفوژ جدا و با استفاده از محلول بافر فسفات نمکی (2/7pH =) سوسپانسیونی از باکتریها به غلظت cfu/ ml 108× 3 تهیه شد. بذرهای افراپلت در گلدانهای پلاستیکی کاشته و با 1 میلیلیتر از سوسپانسیون باکتری تلقیح شدند. به بذرهای کنترل محلول بافر فسفات نمکی اضافه شد. پس از هفت ماه دانهرستها برداشت و درصد وزن خشک برگها و ریشهها ، طول شاخه و ریشه، فسفر در دسترس در خاک و گیاه، عناصر آهن، پتاسیم و منیزیوم اندازهگیری شدند. دانهرستهای تلقیحشده دارای سیستم ریشهای وسیعتری در مقایسه با دانهرستهای کنترل بودند.تأثیر باکتریهای مختلف بر خصوصیات مختلف دانهرستها متفاوت بود. در مجموع نتایج نشاندهنده اثرات مثبت باکتریهای محلول کننده فسفات رشد دانه رستهای افرا پلت بود و بهنظر میرسد که تلقیح مخلوطی از باکتریها در تحریک رشد تأثیر زیادی خواهد داشت.